Welkom

Na genoten vrije dagen in Achterhoek, Zwitserland, maar ook gewoon in en om Wageningen is het weer tijd voor de nieuwsbrief!

Hierbij ontvangt u Hydrotheek nieuwsbrief nummer 43. In dit nummer onder andere aandacht voor nieuwe thema's en 'Wat leest... Miriam van Eekert'. In de rubriek Waterjuweeltjes hebben we enkele interessante publicaties voor u op een rij gezet. Dit keer over de verspreidingsatlas van o.a. kranswieren, maatlat macrofauna voor zoet getijdenwater, de toepassing van groene daken, detectie van cyanobacteriën en natuur van de overstromingsvlakte. Ook treft u de andere vaste rubrieken aan: de top 3 en overzichten van recent toegevoegde publicaties.

Reacties en suggesties zijn welkom. Stuur deze nieuwsbrief door aan collega's die geïnteresseerd zijn in hydrologie, aquatische ecologie, waterhuishouding, waterkwaliteit, waterweren of afvalwaterzuivering in Nederland. Klik hier voor een gratis abonnement. Een webversie van de nieuwsbrief staat hier.

Nieuwe thema's

Recent toegevoegde thema's zijn:
- Groene daken;
- Urban drainage; en
- Visstand (Kaderrichtlijn Water).

Wilt u alle thema's bekijken? Klik dan hier.
In een eerdere nieuwsbrief is wat meer achtergrond gegeven over thema's. Wilt u dat nalezen? Klik dan hier.

Wat leest... Miriam van Eekert?

Voor het item 'Wat leest...' is een aantal gebruikers benaderd met vragen. Dit onderwerp zal in de komende nieuwsbrieven verschijnen. Deze keer: Wat leest Miriam van Eekert.

Bij Miriam van Eekert draait alles om microbiologische processen in de milieutechnologie, (an)aerobe waterzuivering en vergisting van biomassa. Zij werkt sinds 2007 als senior onderzoeker/projectleider bij LeAF. LeAF is een onafhankelijke kennisinstelling die werkt aan de ontwikkeling en implementatie van duurzame milieutechnologie. Een belangrijke doelstelling is het terugwinnen en hergebruiken van waardevolle grondstoffen in afval en afvalwater. Haar werkplek is in Wageningen.

Ze vertelt: "We werken bij LeAF aan een grote diversiteit van projecten. Een opvallend project waarbij ik zelf in het recente verleden betrokken ben geweest is het 'Betuwse Kunstmest' project van GMB en Waterschap Rivierenland. Daarin is onderzocht of je op pilotplant schaal stikstof en fosfaat kan terugwinnen uit gescheiden ingezamelde urine. Momenteel werk ik mee in een project waarin we inventariseren of er synergie mogelijk is tussen mest(verwerking) en activiteiten op een rwzi. Verder doe ik namens LeAF mee in door anderen getrokken projecten zoals het KRW project 'Van afvalwater naar gele stroom en groen fosfaat' en SOURCE (SimultaneOus reUse of nutrients and Removal of human and veterinary pharmaCEuticals)."

Miriam is blij met de Hydrotheek nieuwsbrief "omdat je snel op de hoogte bent van 'nieuwe' rapporten op het vakgebied (en daarbuiten). Verder zit ik natuurlijk in de luxe positie dat ik via de bibliotheek van de Wageningen UR vrijwel overal aan kan komen." Zij vertelt verder "Als de nieuwsbrief verschijnt zoek ik meestal gelijk even door en verder gewoon wanneer het nodig is. Een groot 'risico' daarbij is dat je snel dingen gaat lezen die zeer interessant zijn maar niet direct gerelateerd zijn aan je activiteiten van dat moment! Alles bij elkaar zo'n 1 tot 2 keer per maand." Publicaties die Miriam op dit moment leest zijn "STOWA rapporten zoals Slibketenstudie I en RWZI-2030. Daarnaast lees ik wat over de Energiefabriek en bijvoorbeeld het KWR rapport over moleculaire detectie van cyanobacteriën. Ik gebruik een en ander om snel op de hoogte te komen van de laatste stand van zaken."

Op de vraag 'Is er iets wat ik niet heb gevraagd en wat u zeker kwijt wilt over de Hydrotheek' antwoordt Miriam "ik wist eigenlijk niet dat de Hydrotheek bestond totdat jij me er indertijd op de school van onze kinderen attent op maakte. Ik merkte in mijn omgeving dat ook niet iedereen op de hoogte was van het bestaan. Ik denk dat de Hydrotheek op de een of andere manier wel meer bekendheid zou moeten krijgen want het is een enorm nuttige bron van informatie."

Meer lezen? Klik op
* publicaties over Terugwinnen en hergebruiken van waardevolle grondstoffen in afval en afvalwater (publicaties vanaf 2000)
* publicaties over Energie en afvalwaterzuivering
* publicaties over STOWA rapporten over het afvalwatersysteem

Waterjuweeltjes

De rubriek Waterjuweeltjes bevat een aantal voor u uitgelichte recente publicaties.

Verspreidingsatlas op internet
Wat hebben mossen, korstmossen, paddenstoelen en kranswieren met elkaar gemeen? Op het eerste gezicht niets. Maar de verspreiding van de soorten over Nederland is via internet bij elkaar gezet. Een gecombineerde website in plaats van papier.
Waar voor paddenstoelen de oude edities meer dan 3600 verspreidingskaartjes bevatten, geeft nu internet in één oogopslag de verspreiding van de ruim 5000 soorten. Meer soorten hebben we niet! De mossen kennen 600 soorten, de korstmossen 700 en de kranswieren komen op zo'n 25 soorten. Meer lezen? Klik op | details | Verspreidingsatlas.nl.

Maatlat macrofauna voor zoet getijdenwater
Bij het actualiseren van de referenties en maatlatten voor natuurlijke watertypen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) is besloten de in 2005 opgestelde macrofauna maatlat voor zoet getijdenwater (watertype R8) in te trekken. De maatlat was niet onderscheidend en bovendien waren de waterbodem en waterbodemverontreinigingen niet meegenomen in de beoordeling. Dit terwijl in Zuid Holland veel waterbodems verontreinigd zijn en er behoefte is aan een maatlat die uitspraken doet over de biologische toestand van waterlichamen en de rol van waterbodemverontreiniging hierin.

Om te komen tot een nieuwe maatlat is een project gestart met als doelstelling de ontwikkeling van een beoordelingsmethode voor macrofauna in het benedenrivierengebied (KRW watertype R8) ten behoeve van de KRW en de Richtlijn Nader Onderzoek in het kader van de Wet Bodem Bescherming (WBB). Het systeem dient geschikt te zijn voor het in kaart brengen van algemene verstoring en (waterbodem) vervuiling. Dit project heeft geresulteerd in een hoofdrapport en achtergrondrapport.
Meer lezen? Klik op details | hoofdrapport | achtergrondrapport.

Groene daken
Beschrijving van de manier waarop daken verkoelend kunnen werken bij hitte, isolerend bij koude en wateropnemend bij zware regenbuien. Doel van deze uitgave is beleidsmakers en eigenaars van daken enthousiast maken voor toepassing van groene daken in de Stadsregio Arnhem Nijmegen. Dit als onderdeel van het programma Future Cities. Er is aandacht voor waterberging, luchtkwaliteit, klimaatbestendige steden en soorten groene daken. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Ontwikkeling van Q-PCR methoden voor detectie van cyanobacteriën
Voor het kwantificeren van cyanobacteriën in water is een microscopische telling de standaard methode. Deze methode is echter tijdrovend en enigszins subjectief. In een recentelijk uitgevoerde haalbaarheidsstudie is geconcludeerd dat kwantitatieve PCR (Q-PCR) in potentie binnen een dag, kwantitatief en specifiek toxineproducerende geslachten van cyanobacteriën in water kan detecteren. In dit rapport is de ontwikkeling en beperkte validatie beschreven van Q-PCR methoden voor toxische cyanobacteriën behorend tot de geslachten: Microcystis, Planktothrix, Anabaena en Aphanizomenon. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | Cyano nieuwsbrief nummer 11.

Rijn in beeld: de natuur van de natte overstromingsvlakte (rapport)
In 2009 is, als onderdeel van Rijn in Beeld, een start gemaakt met een onderzoek naar de effecten van een proef in de Oude Waal bij Nijmegen. Hier wordt sinds enkele jaren het water na overstromingen langer vastgehouden dan voorheen. De sluis waarlangs het water vroeger vervroegd werd afgevoerd staat dicht en het water kan geleidelijker uitzijgen naar de rivier. De vogelfauna leek snel te reageren, maar was daar ook meer basis voor in het voedselaanbod van het systeem? In 2009 is gekeken hoe vissen, waterplanten en macrofauna het op dit moment doen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Nieuwe aanwinsten mei 2010

In deze rubriek treft u alle nieuwe aanwinsten van de afgelopen maand aan, ingedeeld op STOWA-onderzoeksthema.
Voor de in mei toegevoegde publicaties:

• Klik op 'Afvalwaterbehandeling';
  
• klik op 'Waterweren';
  
• klik op 'Watersysteem';
  
• klik op 'Waterketen';
  
• klik op 'Overige'.

De top 3 van mei 2010

Hieronder staan de drie meest bekeken titels in MEI 2010.

1. Pilot onderzoek bewegend bed adsorptie (rapport)
De technische en economische haalbaarheid van de Bewegend Bed Adsorptie (BBA-)technologie voor verwijdering van organische microverontreinigingen uit de afloop nabezinktank (ANBT) van rwzi's is vastgesteld. Poederkool is het toegepaste adsorptiemiddel. Het onderzoek heeft belangrijke informatie opgeleverd over de kansen en haalbaarheid van de BBA-technologie, maar ontwerpcriteria voor een praktijkinstallatie zijn nog onvoldoende bekend. Hiervoor is meer kennis nodig over het storende effect van componenten aanwezig in ANBT, zoals opgeloste organische stoffen en colloïdaal materiaal. Ook is optimalisatie van het gevonden positieve coagulanteffect vereist. Het onderzoek richtte zich primair op adsorptie van organische microverontreinigingen uit de ANBT. Daarnaast is ook de adsorptie van zware metalen geëvalueerd. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

2. Nieuwe verontreinigingen in de bodem (briefadvies)
Voor de term 'nieuwe verontreinigingen', in het Engels aangeduid als emerging substances, worden verschillende definities gehanteerd. De Tweede Kamer hanteert de term 'nieuwe stoffen' voor stoffen waarvoor (nog) geen milieunormen beschikbaar zijn, maar die wel van invloed kunnen zijn op de ecologische en chemische toestand van het water. Dit briefadvies is gericht op stoffen die in bodem en grondwater in het landelijk gebied kunnen voorkomen. Er zijn weinig gegevens beschikbaar over het voorkomen van nieuwe verontreinigingen in de bodem. Daarom wordt ook aandacht besteed aan het voorkomen van nieuwe verontreinigingen in andere media, zoals oppervlaktewater, omdat deze belangrijk kunnen zijn voor de verspreiding naar bodem en grondwater. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

3. Kritisch doseren van onkruidverdelgers (rapport)
Voor de herbiciden MCPA en 2,4-D wordt de drinkwaternorm in oppervlaktewater bestemd voor drinkwater af en toe overschreden. Het aantal overschrijdingen neemt echter toe. Om tot terugdringing van het aantal normoverschrijdingen te komen is een mogelijke oplossing: *vermindering van het gebruik van MCPA en 2,4-D door gebruik van alternatieven en *door kritisch te doseren. In dit rapport wordt de beschikbare kennis voor kritisch gebruik van MCPA en 2,4-D in de teelt van granen, voedergewassen, graszaad, gladiolus, vlas, aardbei, maïs, asperge, zetmeel-, poot, en consumptieaardappelen op een rijtje gezet. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Colofon

Deze digitale nieuwsbrief verschijnt circa 10 keer per jaar. Reacties op de nieuwsbrief en Hydrotheek zijn van harte welkom! U kunt e-mailen naar: hydrotheek.library@wur.nl. Klik voor een webversie van deze en eerdere nieuwsbrieven hier.

Hydrotheek van STOWA:	http://www.stowa.nl/hydrotheek en http://library.wur.nl/hydrotheek
Contactpersoon:	Paulien van Vredendaal
Bezoekadres:	Bibliotheek Wageningen UR (Forumgebouw (gebouw 102)), Droevendaalsesteeg 2, 6708 PB Wageningen
Postadres:	Postbus 9100, 6700 HA Wageningen
Telefoon:	(0317) 484440
E-mail:	hydrotheek.library@wur.nl