Welkom / Meerlaagsveiligheid in de praktijk en meer Deltafacts van STOWA-Deltaproof / Waterjuweeltjes / Nieuwe aanwinsten maart 2013 / De top 3 van maart 2013 / Colofon /
Welkom

Kauwen voelen de lente. Bij rivier de Niers. Bron: P. van VredendaalHet lijkt dat het er toch van gaat komen de kou gaat het land verlaten. Een mooi moment voor de Hydrotheek nieuwsbrief!

Hierbij ontvangt u Hydrotheek nieuwsbrief nummer 71. In dit nummer aandacht voor meerlaagsveiligheid in de praktijk en meer Deltafacts van STOWA-Deltaproof. In de rubriek Waterjuweeltjes hebben we enkele interessante publicaties voor u op een rij gezet. Dit keer over drinkwaterbronnen, klimaatagenda, regelgeving, bestuurlijke organisatie, droogteonderzoek veenkaden, oeverbeheer en natuur, kiezelwieren, insecticiden, grondwaterputten, gewasbeschermingsmiddelen, fosfaatkringloop, Deltaproof, zoetwatervoorziening, Waterschapsdag 2013, agrarisch waterbeheer, maaibeheer, geneesmiddelen in de watercyclus en watersysteemanalyse. Ook treft u de andere vaste rubrieken aan: de top 3 en overzichten van recent toegevoegde publicaties.

Reacties en suggesties zijn welkom. Stuur deze nieuwsbrief door aan collega's die geïnteresseerd zijn in hydrologie, aquatische ecologie, waterhuishouding, waterkwaliteit, waterweren of afvalwaterzuivering in Nederland. Klik hier voor een gratis abonnement. De webversie van deze nieuwsbrief staat hier.
Wist u dat? De Hydrotheek is ook te volgen via Twitter!

Meerlaagsveiligheid in de praktijk en meer Deltafacts van STOWA-Deltaproof

Deltaproof logo. Deltafacts: facts voor Deltaproof werken met water. Bron: http://deltaproof.stowa.nlHet concept meerlaagsveiligheid is in 2008 in het Nationaal Waterplan geïntroduceerd voor een duurzaam waterveiligheidsbeleid. Deze benadering werkt in drie 'lagen'. De 1e laag is preventie: het voorkomen van een overstroming. De 2e laag richt zich op het realiseren van een duurzame ruimtelijke inrichting van ons land. De 3e laag zet in op een betere (organisatorische) voorbereiding op een mogelijke overstroming. De basisvisie is dat meerlaagsveiligheid een risicobenadering is. In de Deltafact is gekeken hoe de relatie tussen de verschillende lagen in de praktijk is.

De Deltafact Meerlaagsveiligheid in de praktijk is de meest recent verschenen Deltafact. Deltafacts van STOWA-Deltaproof zijn online kennisdossiers met een korte en krachtige samenvatting van de ‘state of the art' kennis over een bepaalde kennisvraag. Bestaande kennis is op een eenvoudige manier bij elkaar gebracht. Zo dragen de Deltafacts bij aan het ondersteunen van de waterbeheerders bij het maken van keuzes. De Deltafacts worden opgesteld voor de onderwerpen waterveiligheid en zoetwater.

Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | alle Deltafacts in d Hydrotheek | STOWA themasite Deltaproof.

Waterjuweeltjes

Bescherming drinkwaterbronnen in het nationaal beleid
Figuur 3.1 Typen winningen in Nederland in 2010. Pag. 29. Bescherming drinkwaterbronnen in  het nationaal beleidHet drinkwater in Nederland is van goede kwaliteit. Wel is er reden tot zorg over de kwaliteit van de bronnen voor drinkwater. In Nederland wordt 60% van het drinkwater uit grondwater geproduceerd en 40% uit oppervlaktewater. Volgens de huidige uitgangspunten van nationaal en internationaal beleid, zoals de Europese Kaderrichtlijn Water, moet de kwaliteit van de bronnen zodanig zijn dat het mogelijk is om met eenvoudige technieken drinkwater te produceren. Dit is nu het geval voor ongeveer de helft van de grondwaterwinningen in Nederland. De andere helft van de grondwaterwinningen voldoet niet. Ook de kwaliteit van het oppervlaktewater voldoet niet. Dit concludeert het RIVM in een analyse van bestaande rapporten en meetgegevens over de kwaliteit van drinkwaterbronnen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Tussentijdse evaluatie Lokale Klimaatagenda 2011-2012
Stefan Kuks – Watergraaf van waterschap Regge en Dinkel: 'Mitigatie en adaptatie komen samen in de stad - centrum van dynamiek, belangen, kansen. De nieuwe technologieën en werkwijzen die daaruit voortkomen, dragen bij aan groene groei.'Het nationale klimaatbeleid wordt voor een groot deel lokaal uitgevoerd. Zowel lokale overheden als het Rijk zien steeds meer de urgentie om kansrijke en succesvolle initiatieven op het gebied van het klimaat te versnellen en te verspreiden. Goede samenwerking is daarvoor essentieel. In november 2011 is de Lokale Klimaatagenda (LKA) 2011-2014, Werk Maken van Klimaat opgesteld, een gezamenlijke agenda van gemeenten, waterschappen en het Rijk. De LKA loopt tot en met 2014. Dit is een tussentijdse evaluatie. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | meer info Rijkswaterstaat Leefomgeving.

Keurkwartet: uniforme regelgeving waterschappen
foto bij Keurkwartet. Bron: http://www.uvw.nlUniforme regelgeving met ruimte voor maatwerk. Dat was het belangrijkste streven bij het actualiseren van het zogenaamde keurkwartet, dat de Unie van Waterschappen presenteert.
In de keur staan de regels die een waterschap hanteert bij de bescherming van onder andere waterkeringen, watergangen en bijbehorende kunstwerken. De Unie van Waterschappen heeft met inbreng van de waterschappen anderhalf jaar gewerkt aan nieuwe modellen voor een keur, algemene regels, beleidsregels en richtlijnen voor leggers. Meer lezen? Klik op | volledig Hydrotheek nieuwsbericht

Bestuur in samenhang - de bestuurlijke organisatie in Nederland
cover Bestuur in samenhang: de bestuurlijke organisatie in NederlandSinds Thorbecke in 1848 als voorzitter van de Grondwetscommissie de nieuwe Grondwet schreef, is het 'Huis van Thorbecke' een gebouw van drie etages: het eerste bestuur vormen de gemeenten, het middenbestuur de provincies, en het bovenste bestuur het Rijk. Er is sindsdien veel veranderd. In feite is een vierde bestuurslaag ontstaan: de Europese Unie. Deze publicatie behandelt de noodzaken, die aanleiding geven tot modernisering van het binnenlands bestuur. Onderscheiden worden: bestuurlijke drukte, internationalisering, decentralisatie, bezuinigingen, actieve burgers. Het kabinet geeft vervolgens met deze visie aan, hoe modernisering haar beslag moet krijgen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Eindrapport monitoring droogteonderzoek veenkaden
Figuur 2.1 Inrichting dataverzameling met AnySenseConnect. pag. 6. Monitoring droogteonderzoek veenkaden : eindrapportageTijdens de droge zomer van 2003 verschoof eind augustus in Wilnis een veenkade. Enkele dagen later volgde de afschuiving van een veenkade nabij Terbregge. Uiteindelijk vonden gedurende de nazomer van 2003 op circa 50 locaties verspreid over het land serieuze scheurvormingen of vervormingen van (veen-) kaden plaats. De langdurige droogte vormde een belangrijke oorzaak voor deze doorbraken en vervormingen. Ten opzichte van 2004 zijn er veel ontwikkelingen geweest m.b.t. de meettechnieken. Op basis daarvan is het zinvol om anno 2011-2012 vast te stellen, welke meettechnieken de effecten van droogtegevoeligheid van de veenkade kan volgen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Tien jaar oeverbeheer en monitoring natuurdoelen
Foto cover 10 jaar monitoring van natuur langs oeversWaterschap Aa en Maas zorgt goed voor de oevers in haar beheergebied. Ze beheren en onderhouden ze, en voeren er specifieke maatregelen uit om bepaalde natuurdoelen te bereiken. Ze houden in Oost-Brabant al tien jaar nauwgezet bij of die maatregelen het gewenste effect hebben. De bevindingen daarvan staan in het rapport. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | samenvatting van het rapport.

Kiezelwieren in Twentse beken en vennen in 2012
Stauroneis gracilis is een soort van circumneutrale, oligotrofe wateren; het afgebeelde, relatief smalle exemplaar is aangetroffen in het Agelerbroekven Noord (foto 
Geurt Verweij, Koeman en Bijkerk bv). Foto omslag: Soortensamenstelling van kiezelwieren in Twentse beken en vennen in 2012De soortensamenstelling bepaald van kiezelwieren uit het aangroeisel van 23 beken, elf vennen en één hoogveenslenk (Engbertsdijksveen; in deze rapportage samen met de vennen behandeld) in Twente. Op basis hiervan is een ecologische typering van deze wateren gemaakt met behulp van indicatorwaarden. Daarnaast is de EKR berekend met de KRW-maatlatten 2007 voor respectievelijk niet tot zwak gebufferde wateren en stromende wateren. Het werk is uitgevoerd voor het kwaliteitsmeetnet oppervlaktewater van Waterschap Regge en Dinkel. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Insecticide kan ook in het oppervlaktewater komen
Imidacloprid. Bron: National Pesticide Information Center, http://npic.orst.edu/ingred/imid.htmlHet gebruik van het insecticide imidacloprid ligt onder vuur. De stof staat onder verdenking dat het mede verantwoordelijk is voor de sterfte onder bijen. Maar dat is niet het enige. Imidacloprid kan ook in het oppervlaktewater terechtkomen. Dat heeft gevolgen voor het insectenleven, zo blijkt uit onderzoek van Paul van den Brink, hoogleraar chemische stress-ecologie (Wageningen UR). Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | meer publicaties over Imidacloprid.

Grondwaterputten op digitale kaart
Inmeten waterput. Bron: http://www.wpm.nlDe afgelopen jaren heeft waterschap Peel en Maasvallei alle geregistreerde landbouwkundige grondwaterputten in het beheergebied ingemeten. Eind 2012 zijn de metingen afgerond en daarmee is er een actueel en compleet bestand van unieke grondwaterputten die in het veld aanwezig zijn. Het puttenbestand is sinds kort te raadplegen via een interactieve kaart op de website van het waterschap. Deze kaart laat op perceelsniveau de ingemeten geregistreerde putten zien. Daarnaast kan van elke put het unieke registratienummer worden geraadpleegd. Aan de hand van dit registratienummer is bij het waterschap informatie op te vragen over geregistreerde onttrekkers op een betreffende put. Meer weten? Klik op | interactieve kaart | meer publicaties over grondwatermeetnetten | nieuwsbericht.

Innovaties in het kwadraat
Foto spandoek project Innovaties in het kwadraat. Bron: http://www.clm.nl/thema-s/landbouw/innovaties-in-het-kwadraat-krw-pilotDe Kader Richtlijn Water (KRW) richt zich op de verbetering van de ecologische en chemische waterkwaliteit. Eén van de knelpunten die het halen van de KRW-doelen in de weg staat is de milieubelasting van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen uit intensieve plantaardige teelten. Doel van het project Innovaties in het Kwadraat was een bijdrage te leveren aan het verminderen van de emissie naar het oppervlaktewater van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten vanuit drie belangrijke teelten met relatief veel normoverschrijdingen: peer, aardbei en prei. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | projectpagina CLM.

Herziening regelgeving tbv uitvoering Ketenakkoord Fosfaatkringloop
De partijen betrokken bij het Ketenakkoord hebben in de eerste helft van 2012 diverse knelpunten aangegeven in de regelgeving waar zij tegen aanlopen bij de uitvoering van het Ketenakkoord, bij het creëren van een markt voor gerecycled fosfaat. Hieruit is deze notitie voortgekomen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Deltaproof 2013 in vogelvlucht
Videoframe Deltaproof 2013 in vogelvluchtDeze animatiefilm geeft u in korte tijd een helder beeld van het kennisprogramma Deltaproof. Achtereenvolgens komen zoetwaterbeschikbaarheid, waterveiligheid en de klimaatadaptieve stad aan bod. Meer weten? Bekijk het in vogelvlucht | details | youtube | STOWA themasite Deltaproof.

Adviescommissie Water brengt advies uit over zoetwatervoorziening
logo Adviescommissie WaterIn het advies geeft de AcW een aantal aandachtspunten en aanbevelingen voor de ontwikkeling van een zoetwaterstrategie voor de lange termijn, met tevens aandacht voor de korte termijn. De aanbevelingen zijn te gebruiken bij de verdere voorbereiding van de Deltabeslissing Zoetwater in 2015. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Impressie van de Waterschapsdag 2013
Videoframe Waterschapsdag 2013De Unie van Waterschappen organiseert de Waterschapsdag om waterschappen en relaties op de hoogte te houden van ontwikkelingen en actualiteiten in de waterschapswereld. Het thema van de Waterschapsdag in 2013 was 'Samen uit de crisis'. Nederland verkeert in economisch zwaar weer. Overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties moeten samenwerken om de crisis te doorstaan. Meer weten? Bekijk de impressie op | youtube.

Deltaplan Agrarisch Waterbeheer
Foto cover Deltaplan Agrarisch WaterbeheerNederland staat voor grote wateropgaven. De weerpatronen worden extremer, perioden van wateroverlast en langdurige droogte zullen vaker voorkomen. Voor de Kaderrichtlijn Water zijn extra waterkwaliteitsmaatregelen nodig. In het Deltaplan Agrarisch Waterbeer (DAW) staat beschreven hoe de land- en tuinbouw kan bijdragen aan het oplossen van de wateropgaven. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | nieuwsbericht UvW | Hydrotheek nieuwsbericht Meetnet Nutrienten Landbouw Specifiek Oppervlaktewater.

Onderhoudsbeeldenboek schept meer eenheid in maaibeheer
cover Maaibeheer watergangen en bergingen binnen Rijn-OostSamenwerking binnen de Rijn-Oost waterschappen (Groot Salland, Reest & Wieden, Regge en Dinkel, Rijn en IJssel, Velt en Vecht) heeft geleid tot een gezamenlijk Onderhoudsbeeldenboek voor het maaibeheer van watergangen en bergingen. Het gaat zowel om onderhoudsbeelden voor het landelijk als voor het stedelijk gebied. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | Nieuwsbericht Velt en Vecht.

Geneesmiddelen in de watercyclus
In dit artikel schetsen de auteurs wat de bronnen en de routes van geneesmiddelen in de watercyclus zijn, voor welke medicijnen is aangetoond dat zij in de watercyclus voorkomen, wat de mogelijke effecten hiervan op mens en milieu zijn en wat we kunnen doen om de risico’s te verlagen, inclusief wat daarbij de rol van de arts is. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | populair artikel Kennislink.nl.

Systeemanalyse Noorder IJplas
Figuur 1-1. De oude en de huidige poldercontouren van de Noorder IJpolder over een recente luchtfoto. Linksboven de Noorder IJplas, pag. 12. Systeemanalyse Noorder IJplasOm de KRW-doelen behorend bij een brakke plas (M30) te kunnen realiseren zijn in 2008 voor de Noorder IJplas twee maatregelen opgenomen, te weten: het verbrakken van de plas en het realiseren van een mogelijkheid voor vismigratie. Doel van deze systeemanalyse is om de kennis van destijds te toetsen aan de systeemkennis van 2012 en om de effecten van deze maatregelen in kaart te brengen. Er is gefocust op visstand, fosforbelasting en blauwalgen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Nieuwe aanwinsten maart 2013

In deze rubriek treft u alle nieuwe aanwinsten van de afgelopen maand aan, ingedeeld op STOWA-onderzoeksthema!
Voor de in MAART toegevoegde publicaties:

De top 3 van maart 2013

1. Meer dan 250 soorten watermijten in Nederland (Acari: Hydrachnidia, Halacaridae)! (artikel)
De Nederlandse lijst van water- en zeemijten groeit gestaag. Dit is vooral te danken aan de toegenomen aandacht voor deze dieren bij waterschappen, adviesbureaus en drinkwaterbedrijven. In deze publicatie worden zeven soorten watermijten en twee soorten zeemijten nieuw voor de fauna gemeld. Hiermee komt het totaal aantal op respectievelijk 259 en 27. Daarnaast worden diverse andere bijzondere vondsten besproken. Zo zijn enkele beeksoorten teruggevonden, die als verdwenen werden beschouwd. Deze hebben waarschijnlijk geprofiteerd van de verbeterde waterkwaliteit van stromende wateren. Meer lezen? Klik op | details artikel | volledige tekst van de Atlas van de Nederlandse watermijten (Acari: Hydrachnidia) uit 2000.

2. Nederlandse dijken worden anders ingericht- Waterkeringenkaart 2.0 scherpt normen aan (artikel)
Waterkeringenkaart 2.0De manier waarop de sterkte van Nederlandse dijken is ingericht, moet anders. Soms is versterken nodig –tegelijkertijd wordt het aantal primaire waterkeringen kleiner. Dit opzienbarende voorstel, dat de na de watersnood van 1953 wettelijk vastgelegde dijkenordening ter discussie stelt, is afkomstig van prof.dr.ir. Matthijs Kok van de TU Delft, tevens directeur van adviesbureau HKV Lijn in water. Langs de (duinen)kust wordt een scherpe norm gehanteerd van 1:100 000 (de overstromingskans, de kans dat eens in de honderdduizend jaar ergens in een dijkdeel één of meer bressen optreden). Meer lezen? Klik op details | volledige tekst | artikel Waterforum met mathijs kok.

3. Herkomst nutrïentenbelasting afvoergebieden HDSR, pilotstudie ECHO : regionale bronnenanalyse nutrïentenbelasting: Keulevaart, Eiland van Schalkwijk, Langbroekerwetering en Zegveld (rapport)
Cover foto Herkomst nutrïentenbelasting afvoergebieden HDSR, pilotstudie ECHO : regionale bronnenanalyse nutrïentenbelasting: Keulevaart, Eiland van Schalkwijk, Langbroekerwetering en ZegveldDe herkomst van de stikstof- en fosforbelasting van het oppervlaktewater voor vier pilotgebieden in het beheergebied van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden zijn afgeleid op basis van stofbalansen. De stoffenbalansen zijn opgesteld met het modelinstrumentarium ECHO waarin beschikbare metingen, data en kennis zijn gecombineerd met regionale informatie over het landgebruik, bodemtype en hydrologische eigenschappen. De herkomst van de nutriënten in het oppervlaktewater is in beeld gebracht door de nutriëntenbronnen op te splitsen naar antropogeen of natuurlijk. Meer lezen? Klik op details | volledige tekst.

Colofon

Deze digitale nieuwsbrief verschijnt circa 10 keer per jaar. Reacties op de nieuwsbrief en Hydrotheek zijn van harte welkom! U kunt e-mailen naar: hydrotheek.library@wur.nl. Klik voor een webversie van deze en eerdere nieuwsbrieven hier.
De Hydrotheek is te volgen via Twitter en geeft een wekelijkse attendering uit.

 

Hydrotheek van STOWA: http://www.hydrotheek.nl
Contactpersoon: Paulien van Vredendaal
Bezoekadres: Bibliotheek Wageningen UR (Forumgebouw (gebouw 102)), Droevendaalsesteeg 2, 6708 PB Wageningen
Postadres: Postbus 9100, 6700 HA Wageningen
Telefoon: (0317) 484440
E-mail: hydrotheek.library@wur.nl
Klik hier om uit te schrijven


stowa@stowa.nl  www.stowa.nl
Tel 033 460 32 00
Stationsplein 89, vierde etage
Postbus 2180  3800 CD Amersfoort
##w3s_OptOut##