Op de valreep van de zomervakantie verschijnt er nog een korte Hydrotheek nieuwsbrief! Wanneer u ook gaat: een goede vakantie toegewenst!

Hierbij ontvangt u Hydrotheek nieuwsbrief nummer 74. In dit nummer hebben we in de rubriek Waterjuweeltjes enkele interessante publicaties voor u op een rij gezet. Dit keer over energie in de stedelijke waterkringloop, rivierprikken, 'groene' grondwaterbelasting, waterkwaliteitsmeetnet waterschap Scheldestromen, water in de omgevingswet, kennismanagement bij waterschap Roer en Overmaas, onkruidbestrijding op verhardingen, monitoren van fauna met environmental DNA, deltavisie voor Noord-Holland boven het Noordzeekanaal. Ook treft u de andere vaste rubrieken aan: de top 3 en overzichten van recent toegevoegde publicaties. De volgende Hydrotheek nieuwsbrief zal begin september verschijnen.

Reacties en suggesties zijn welkom. Stuur deze nieuwsbrief door aan collega's die geïnteresseerd zijn in hydrologie, aquatische ecologie, waterhuishouding, waterkwaliteit, waterweren of afvalwaterzuivering in Nederland. Klik hier voor een gratis abonnement. De webversie van deze nieuwsbrief staat hier.
Wist u dat? De Hydrotheek is ook te volgen via Twitter!

De rubriek Waterjuweeltjes bevat een aantal voor u uitgelichte recente publicaties.

Collaboration essential for an energy neutral urban water cycle
Two Dutch water boards prepared a Master Plan with measures to substantially reduce their energy use by 2027. In total, more than 100 measures were identified such as bubble aeration and heat recovery from effluent. Together these measures result in a 90-95% reduction in energy use at the water boards. Meer lezen? Klik op | details | toegang tot de volledige tekst (alleen voor Wageningenen UR of anderen met instituutstoegang).

Rivierprikken in de Kendel
Vanuit de kustwateren van de Noordzee trekken honderdduizenden Rivierprikken (Lampetra fluviatillis) de Nederlandse Rivieren op. De meeste trekken door naar Duitsland via de Rijn en de Eems, of naar België via de Schelde. De optrekkers van de Maas gaan naar Duitsland en België. Een klein deel van de Noordzeepopulatie paait met zekerheid in het Nederlandse deel van het stroomgebied van de Maas, namelijk in de Roer en de Kendel. De Kendel is een middelgrote zijbeek aan de linkeroever van de Niers ter hoogte van Gennep op de grens met Duitsland. De Nederlands-Duitse populatie Rivierprikken van de Kendel is waarschijnlijk tijdens de paaiperiode de best waarneembare van ons land. Het is fascinerend om hier in april de Rivierprikken bezig te zien met hun voortplanting. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

'Groene' grondwaterbelasting
Grondwater wordt in Nederland voornamelijk onttrokken door drink waterbedrijven, industrie en door de landbouw. Onttrekking van grondwater beïnvloedt het grondwaterpeil. Een laag peil kan een negatief effect hebben op de natuur (verdroging), op gewassen en op de kwaliteit van grondwater gebruikt voor drinkwater bereiding. In 1995 is in Nederland de grondwaterbelasting (GWB) in het leven geroepen; met een verhoogde prijs op grondwateronttrekkingen zouden de onttrekkingen dalen. In dit artikel wordt de spanning omschreven tussen de twee doelen van een 'groene' belasting: genereren van opbrengsten voor de overheid versus positieve milieu-effecten. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Evaluatie waterkwaliteitsmeetnet Waterschap Scheldestromen
Voor de integratie van de meetnetten van de voormalige waterschappen Zeeuwse Eilanden en Zeeuws-Vlaanderen zijn de resultaten geanalyseerd van de huidige chemische en biologische (macrofyten, macrofauna) waterkwaliteitsmeetnetten voor sloten (en smalle kanalen) uit het tijdvak 2002-2010. De uitkomsten zijn gebruikt voor het formuleren van aanbevelingen voor de opzet van een nieuw meetnet. Er zijn gegevens gebruikt van 793 opnamen van water- en oeverplanten en 1217 monsters van de macrofauna uit de periode 2002-2010, met begeleidende hydromorfologische, fysische en chemische gegevens. Daarnaast nog de maandelijkse fysische en chemische gegevens van 38 vaste meetpunten bij gemalen en de rijksgrens uit de periode 1985-2010. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Omgevingswet waterproof?
Eind februari verscheen de toetsversie van de concept-Omgevingswet met bijbehorende algemene en artikelsgewijze toelichting. De auteurs bespreken en beoordelen dit voorontwerp vanuit het perspectief van het waterbeheer en de positie van de waterbeheerder. De bestaande Waterwet, waarin die beheerder nu zijn juridisch instrumentarium vindt, vormt daarbij een belangrijke toetssteen. Dit staat in het themanummer 'nieuwe Omgevingswet' van Tijdschrift voor omgevingsrecht. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst (beperkt toegankelijk Wageningen UR).

Een onderzoek naar de praktische toepasbaarheid van kennismanagement bij Waterschap Roer en Overmaas
In deze VHL scriptie 'Kennis van Kennis' is het onderwerp kennis en kennismanagement binnen de praktijk van Waterschap Roer en Overmaas. Aanleiding voor dit onderzoek is de onbekendheid met het onderwerp kennis en het vermoeden dat goed kennismanagement het waterschap verder kan helpen verbeteren. Praktische werksituaties van alle dag, waarbij een kennistekort wordt vermoed staan centraal. Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen of en zo ja hoe, kennismanagement een bijdrage kan leveren aan het verder en blijvend verbeteren van de organisatie. Onderzoeksvragen hierbij waren:

1. Wat is kennis en kennismanagement
2. Hoe is kennismanagement toe te passen in de praktijk
3. Hoe is kennismanagement te borgen in de organisatie

Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Onkruidbestrijding op verhardingen
In de inventarisatie is gekeken naar de haalbaarheid en betaalbaarheid van een eventueel verbod op het gebruik van chemische middelen voor onkruidbestrijding op verhardingen. Uit het rapport blijkt dat het praktisch gezien haalbaar is om onkruidbestrijding op verhardingen zonder chemische bestrijding uit te voeren. Wel moeten gemeenten rekening houden met een significante kostenstijging bij de overgang van chemische naar niet-chemische onkruidbestrijding. Het onderzoek wijst echter ook uit dat door een goede aanpak van niet-chemische bestrijding de kosten nog aanzienlijk kunnen worden teruggebracht. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Environmental DNA, krachtig gereedschap voor het monitoren van fauna
Environmental DNA (afgekort eDNA) is een nieuwe inventarisatiemethode, gebaseerd op de detectie van DNA dat door soorten in hun omgeving wordt achtergelaten. Sinds de eerste publicatie over het gebruik van eDNA bij Amerikaanse brulkikkers in 2008, volgen de ontwikkelingen zich in rap tempo op. Wat is er reeds mogelijk met environmental DNA en wat nog niet? Welke rol kan eDNA spelen bij ecologisch onderzoek en de bescherming van soorten? Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | meer publicaties over environmental DNA.

Deltavisie voor Noord-Holland boven het Noordzeekanaal
Het klimaat verandert, de zeespiegel stijgt en de bodem daalt. Voor Noord-Holland boven het Noordzeekanaal kan dit grote gevolgen hebben. Want 90% van dit gebied ligt onder zeeniveau. Hoe gaat men in de toekomst om met het waterbeheer in dit gebied? Samen met gemeenten, belangenorganisaties, burgers en provincie heeft Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier rondom drie thema's verschillende dilemma's besproken. De keuzes die gezamenlijk zijn gemaakt voor de thema's waterveiligheid, wateroverlast en voldoende schoon, zoet water zijn vastgelegd in een document: de Deltavisie. Meer lezen? Klik op | details | basisdocument | samenvatting | website HHNK Deltavisie.

In deze rubriek treft u alle nieuwe aanwinsten van de afgelopen maand aan, ingedeeld op STOWA-onderzoeksthema!
Voor de in JUNI toegevoegde publicaties: 

• Klik op 'Afvalwaterbehandeling';
• klik op 'Waterweren';
• klik op 'Watersysteem';
• klik op 'Waterketen';
• klik op 'Overige'.

Hieronder staan de drie meest bekeken titels in JUNI 2013.

1. Veel belangstelling fosfaatterugwinning (artikel)
Een chemische behandeling van het rejectiewater bij rioolzuiveringsinstallaties (rwzi) is nodig om stikstof en fosfaat te binden. Dit levert struviet op. Nadeel is dat in deze meststof de verhouding tussen ammonium en fosfaat vastligt en dat het veel magnesium bevat. Een nieuwe methode kan op een elektrochemische manier fosfaat terugwinnen. Meer lezen? Klik op | details | meer publicaties over fosfaatterugwinning.

2. Humane geneesmiddelen in de waterketen
State-of-the-art document waarin kort en bondig samengevat wordt welke kennis er is van het voorkomen, de effecten en de mogelijke technische maatregelen om geneesmiddelen in de waterketen terug te dringen. Het is goed te realiseren dat de aandacht voor geneesmiddelen in het water 2 belangen dient: het belang van een goede oppervlaktewaterkwaliteit, d.w.z. het ecologische doel, én het belang van schone bronnen voor de drinkwaterbereiding, d.w.z. de volksgezondheid. Het rapport beperkt zich tot humane geneesmiddelen, inclusief röntgencontrastmiddelen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | meer publicaties over geneesmiddelen.

3. Proefschrift 'Spatial prediction of water table dynamics in Flanders' door Johan van de Wauw (artikel)
Een proefschriftbespreking per hoofdstuk. Het doel van het promotieonderzoek was om verschillende methoden te evalueren om de kaart van natuurlijke drainageklassen van Vlaanderen te actualiseren tot een kaart, die de ruimtelijke en temporele variatie van de grondwaterstandsdiepte weergeeft, en om gebieden aan te wijzen waar zo’n actualisatie noodzakelijk is. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst (beperkt toegankelijk) | uitgebreid abstract.

Deze digitale nieuwsbrief verschijnt circa 10 keer per jaar. Reacties op de nieuwsbrief en Hydrotheek zijn van harte welkom! U kunt e-mailen naar: hydrotheek.library@wur.nl. Klik voor een webversie van deze en eerdere nieuwsbrieven hier.
De Hydrotheek is te volgen via Twitter en geeft een wekelijkse attendering uit.