Welkom / Een otter in Brussel; een waterkwaliteitsroman / Waterjuweeltjes / Nieuwe aanwinsten juli/augustus 2013 / De top 3 van juli/augustus 2013 / Colofon /
Welkom

Spelen en zwemmen in de Rijn. Foto: P.van VredendaalWe hopen dat u een fijne zomer heeft gehad. Nu is het weer tijd voor de Hydrotheek nieuwsbrief!

Hierbij ontvangt u Hydrotheek nieuwsbrief nummer 75. In dit nummer hebben we in de rubriek Waterjuweeltjes enkele interessante publicaties voor u op een rij gezet. Dit keer over ecologische waterkwaliteit van sloten, watertechniek voor ondergrondse waterberging, extreme regen en riolering, oppervlaktewaterkwaliteit nabij rwzi's, Deltaprogramma IJsselmeergebied, waterkwaliteit de Rijn, vismigratievoorzieningen, Groene Dollard Dijk, slibverwerking en fosfaathergebruik en nog veel meer. Ook treft u de andere vaste rubrieken aan: de top 3 en overzichten van recent toegevoegde publicaties.

Reacties en suggesties zijn welkom. Stuur deze nieuwsbrief door aan collega's die geïnteresseerd zijn in hydrologie, aquatische ecologie, waterhuishouding, waterkwaliteit, waterweren of afvalwaterzuivering in Nederland. Klik hier voor een gratis abonnement. De webversie van deze nieuwsbrief staat hier.
Wist u dat? De Hydrotheek is ook te volgen via Twitter!

Een otter in Brussel; een waterkwaliteitsroman

Cover Een otter in Brussel; een waterkwaliteitsromanEen roman over de totstandkoming en uitvoering van de Kaderrichtlijn Water. Kun je zo'n boek voor je plezier lezen? Jazeker, zo bewijst Sonja van der Arend met 'Een otter in Brussel'. STOWA maakte de totstandkoming van deze 'waterkwaliteitsroman' mogelijk.

In de roman krijgt waterschapsecoloog Henk Vleugel rond de eeuwwisseling de vraag of hij de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) wil uitvoeren. Hij twijfelt of hij, man met laarzen in de modder, wel zo ambtelijk bezig wil zijn. Anderzijds ziet hij kansen om nu eens écht iets aan de waterkwaliteit te veranderen. Zijn vriendin vindt dat hij zijn principes verloochent als hij bureau-ecoloog wordt, maar de flitsende Brusselse ambtenaar Katelijne van Zwaay weet hem slim de KRW in te trekken.

'Een otter in Brussel' verkent de ingewikkelde relaties tussen experts en beleidsmakers, bestuurders en burgers, lokale overheden en de Europese Unie. Allemaal staan ze voor de vraag: hoe krijg ik wat ik wil, als kennis en macht niet werken? Verborgen agenda’s, gekonkel, persoonlijke vetes en voorkeuren, niets menselijks is Brussel vreemd.

Schrijver/onderzoeker Sonja van der Arend kreeg het idee voor dit boek als uitvloeisel van het NWO-project 'Data democracy or deliberative democracy'. In twee workshops met ecologen, hydrobiologen en andere deskundigen ontstonden personages en situaties, waaruit Van der Arend uiteindelijk een roman smeedde.

Meer lezen? Klik op | details | boek bestellen bij uitgeverij Landwerk | de Kaderrichtlijn Water | alle publicaties in de Hydrotheek over de Kaderrichtlijn Water.

Waterjuweeltjes

De rubriek Waterjuweeltjes bevat een aantal voor u uitgelichte recente publicaties.

Het functioneren van slootvegetatie
Macrophytes in drainage ditches: functioning and perspectives for recovery. Bron: http://www.wageningenur.nl/en/calendar-wageningen-ur/show/Macrophytes-in-drainage-ditches-Functioning-and-perspectives-for-recovery.htmZo'n 250.000 kilometer sloot hebben we in Nederland: vijftien meter sloot per Nederlander. Afhankelijk overigens van de definitie die je kiest voor een sloot. Sloten genoeg dus. Maar vooral de sloten waar kroos overheerst zijn qua biodiversiteit kale woestenijen, zegt bioloog Jeroen van Zuidam. Hij promoveert vandaag op een studie naar het functioneren van slootvegetatie.
Van Zuidam bracht 70 sloten nauwkeurig in kaart: hoe ziet de sloot er uit, hoeveel voedingsstofen zijn aanwezig, wat groeit er en heeft de omgeving daar invloed op. Op zoek naar verklaringen waarom er in onze sloten groeit wat er groeit. Dat blijkt niet zo eenvoudig. Van Zuidam: "Het is een samenspel van een groot aantal factoren dat bepaallt wat er groeit. Samen verklaren die 35 procent van de variatie in samenstelling van de vegetatie. Het feit dat niet één factor dominant is, lijkt een typische eigenschap van sloten te zijn." Intensieve interactie tussen de sloot en zijn (verre) omgeving zorgen er volgens Van Zuidam voor dat allerlei factoren de vegetatie steeds op een iets andere manier beïnvloeden. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | nieuwsbericht Resource | uitzending gemist.

Freshmaker maakt zoute ondergrond zoet: nieuwe watertechniek voor Zuidwestelijke Delta
Onderzoeker Koen Zuurbier legt de EM-39 probe uit: een handige tool om tot op grote dieptes de aanwezigheid van zoet en zout water vast te stellen. Freshmaker. Bron: www.stowa.nlIn het Zuidwestelijke Deltagebied is zoet water voor beregening of fertigatie slechts beperkt beschikbaar. Daar komt nu wellicht verandering in. Bij fruitteler Jan Rijk in Ovezande wordt een proef uitgevoerd met het kunstmatig opslaan van zoet water in de bodem. Dat gebeurt in de winter. Vervolgens kan de teler het in de zomer oppompen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | meer publicaties over ondergrondse waterberging | info op kwrwater.nl 'Freshmakerproef Ovezande'.

Impacts of climate change on rainfall extremes and urban drainage systems: a review
Impacts of climate change on rainfall extremes and urban drainage systems: a review. Foto: www.stowa.nlIn het internationale tijdschrift Water Science & Technology is een overzicht verschenen over de impact van klimaatverandering op extreme neeslag en rioleringen.
"A review is made of current methods for assessing future changes in urban rainfall extremes and their effects on urban drainage systems, due to anthropogenic-induced climate change. The review concludes that in spite of significant advances there are still many limitations in our understanding of how to describe precipitation patterns in a changing climate in order to design and operate urban drainage infrastructure. Climate change may well be the driver that ensures that changes in urban drainage paradigms are identified and suitable solutions implemented. Design and optimization of urban drainage infrastructure considering climate change impacts and co-optimizing these with other objectives will become ever more important to keep our cities habitable into the future".
Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst (institutionele toegang, o.a. voor Wageningen UR, TU Delft).

Oppervlaktewaterkwaliteit nabij rwzi’s
Cover foto Oppervlaktewaterkwaliteit nabij rwzi’s: periode 2008-2012Het Waterschap Aa en Maas heeft 7 rwzi’s die effluent lozen op het oppervlaktewater. Daarom is het voor het waterschap van belang om te monitoren in hoeverre de rwzi’s een invloed hebben op de oppervlaktewaterkwaliteit. In voorliggende rapportage zijn de volgende parameters bekeken over de periode 2008-2012: N- en P-totaal; de zware metalen Zn, Cu, Cd en Ni; ammonium; chloride; sulfaat; thermotolerante colibacteriën. Deze parameters zijn elk jaar maandelijks gemonitord in het oppervlaktewater boven- en benedenstrooms de effluentlozingen van de rwzi’s. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Het Nieuwe Peil, editie 2013
Cover Het Nieuwe Peil, editie 2013Rapport over de resultaten van fase 3 van het Deltaprogramma IJsselmeergebied (DPIJ). Het DPIJ heeft de fase van de kansrijke opties op weg naar de Deltabeslissingen afgerond met de hoofdlijnen voor een strategie die het IJsselmeergebied veilig en veerkrachtig maakt. Het Nieuwe Peil bevat niet alleen een verantwoording over fase 3, de resultaten en een vooruitblik naar de laatste fase. Omdat iedereen zijn eigen beleving heeft bij het IJsselmeergebied, zijn ook persoonlijke verhalen, columns en foto’s opgenomen die het gebied kleur geven. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Jaarrapport 2012. De Rijn
Cover foto Jaarrapport 2012. De RijnDe kwaliteit van het oppervlaktewater in het Rijnstroomgebied in het jaar 2012 staat in dit rapport centraal. De invalshoek bij de beoordeling van het oppervlaktewater is de geschiktheid van het water als bron voor de bereiding van drinkwater. Het beschouwde oppervlaktewater betreft vier locaties te weten: de Rijn bij Lobith, het Lekkanaal bij Nieuwegein, het Amsterdam-Rijnkanaal bij Nieuwersluis en het IJsselmeer bij Andijk. Naast het min of meer conventionele onderzoek van parameters wordt een uitgebreid pakket aan organische microverontreinigingen onderzocht, zoals farmaceutische middelen, hormoonverstorende componenten en andere nieuw in de belangstelling staande stoffen in het oppervlaktewater (emerging substances). Er is een speciaal hoofdstuk gewijd aan Nanodeeltjes en de watersector. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Evaluatatie vismigratievoorzieningen
Cover foto Evaluatie van vismigratievoorzieningen in NederlandHet stagerapport van Ineke Willemse over vismigratievoorzieningen is afgerond. Zij deed haar stage bij Deltares en zegt over dit rapport: "In april van dit jaar heb ik alle Nederlandse waterbeheerders gevraagd om monitoringsrapportages van vismigratievoorzieningen in hun beheergebied beschikbaar te stellen voor mijn stage. Door de grote respons is het mogelijk geweest een grote hoeveelheid gegevens uit ecologische monitoringsrapporten samen te brengen en te analyseren. De bestaande database met vismigratieknelpunten in Nederland (http://www.vismigratie.nl) is nu uitgebreid met gedetailleerde kennis over functionaliteit. Door middel van de database is het mogelijk om visvangstgegevens op grote schaal te combineren met onder andere voorzieningstypen en verschillende waterlichamen." Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | www.vismigratie.nl | alles over vismigratie in de Hydrotheek.

Pilotstudie Groene Dollard Dijk
Groene Dollard Dijk. De foto is gemaakt door Erik Jolink van het Waterschap Hunze & Aa's, http://www.wageningenur.nl/nl/show/Een-brede-groene-dijk-langs-de-Dollard.htmIn dit rapport worden de mogelijkheden voor een Groene Dollard Dijk verkend. Deze dijken hebben een met gras bekleed flauw buitentalud dat op natuurlijke wijze overgaat in de voorliggende kwelders. Door het golfreducerend vermogen van het kweldervoorland en een verflauwd dijktalud, is er geen harde bekleding nodig op het buitentalud. Het waterschap wil de Groene Dollard Dijk graag als (voorkeurs)variant meenemen in de MER-procedure voor de komende dijkversterking. Het blijkt dat een brede groene dijk weliswaar meer ruimte vraagt, maar toch nog binnen de huidige beheerzone van de dijk kan worden gerealiseerd. Wel zijn er nog diverse vragen over mogelijkheden om de benodigde grond op een duurzame en natuurvriendelijke manier te winnen, het effect van de brede groene dijk op natuurwaarden, de aanleg- en beheerkosten en het draagvlak. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | nieuwsbericht.

Detailanalyse SNB-monoverbranding, effect fosfaathergebruik
Er zijn in Nederland een aantal verwerkingsroutes van zuiveringsslib. Eén van die routes is monoverbranden, waarbij het ontwaterde slib op hoge temperatuur wordt verbrand, waarna de rookgassen worden gezuiverd en de restproducten, waaronder de vliegassen, zoveel mogelijk nuttig worden hergebruikt. De vliegassen kennen een hoog fosfaatgehalte, en zijn daarmee geschikt om fosfaaterts te vervangen. In opdracht van N.V. Slibverwerking Noord-Brabant (SNB) onderzoekt dit rapport hoe de milieuscore van slibverwerking via monoverbranding nu is en hoe deze verbeterd kan worden met een aantal maatregelen, die het bedrijf kan treffen. Door middel van een 'screening LCA' van de slibverwerkingsroute worden de inzichten gegeven in hoe de milieuscore tot stand komt, en wat de effecten van maatregelen zijn. Een uitkomst is dat, als alle maatregelen genomen worden, het milieuprofiel van netto milieuschadelijk naar per saldo gunstig verbetert. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | nieuwsitem nieuwsbrief Milieu & Economie.

Meer Waterjuweeltjes
Er zijn deze maanden meer Waterjuweeltjes verschenen. Te weten over: de Hedwigepolder, signaleringsmonitoring van waterkwaliteit in bebouwd gebied, Klimaat-Adaptieve Drainage (KAD), de Meteobase, monitoring zoetwatergetijdennatuur, invenarisatie regenwateroverlast in de bebouwde omgeving 2013, de waarde van historische gebiedsinformatie bij beekherstelprojecten, en antibiotica screening Rijn. Om ze te bekijken klik hier.

Nieuwe aanwinsten juli/augustus 2013

In deze rubriek treft u alle nieuwe aanwinsten van de afgelopen 2 maanden aan, ingedeeld op STOWA-onderzoeksthema!
Voor de in JULI/AUGUSTUS toegevoegde publicaties: 

De top 3 van juli/augustus 2013

Hieronder staan de drie meest bekeken titels in JULI/AUGUSTUS 2013.

Bron: http://dierenartsdelaak.nl/nieuws-en-acties1. Intoxicatie bij een hond door dinoflagellaten (plaagalgen) na een zwempartij (artikel)
Een hond, die ging zwemmen in 'de Kreek' bij Ouwerkerk, toonde vergiftigingsverschijnselen. Het bleek te gaan om een vergiftiging met de dinoflagellaat Alexandrium ostenfeldii. Meer lezen? Klik op | details.

2. Oerkreeftjes duiken opnieuw op in België (artikel)
Rugzwemkreeftje Branchipus schaefferi in België (foto: Aline Waterkeyn). Bron: Oerkreeftjes duiken opnieuw op in BelgiëTot voor kort werd aangenomen dat zogenaamde oerkreeftjes of grote branchiopoden definitief verdwenen waren uit het Belgische landschap als gevolg van vernietiging en degradatie van tijdelijke wateren door de intensivering van de landbouw en de massale ontwatering van het land. Recente ontdekkingen van verschillende populaties geven nu echter aan dat dit niet het geval is en dat deze unieke, primitieve kreeftachtigen nog steeds aanwezig zijn. Alleen rijst nu de vraag of er voor deze bijzondere diergroep nog wel een toekomst is in de lage landen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

2. NHI-instrumentarium in deltamodel (artikel)
Diverse malen werd tijdens de dag de vraag herhaald. Wat is nu het doel van het Nationaal Hydrologisch Instrumentarium (NHI)? Die vraag kan echter niet eenduidig worden beantwoord. Het is immers een instrumentarium. Een gebruiker pakt uit de hoeveelheid beschikbare tools de combinatie die hij wenst. Met deze combinatie kan de gebruiker dan een eigen specifieke doelstelling realiseren. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Colofon

Deze digitale nieuwsbrief verschijnt circa 10 keer per jaar. Reacties op de nieuwsbrief en Hydrotheek zijn van harte welkom! U kunt e-mailen naar: hydrotheek.library@wur.nl. Klik voor een webversie van deze en eerdere nieuwsbrieven hier.
De Hydrotheek is te volgen via Twitter en geeft een wekelijkse attendering uit.

Hydrotheek van STOWA: http://www.hydrotheek.nl
Contactpersoon: Paulien van Vredendaal
Bezoekadres: Bibliotheek Wageningen UR (Forumgebouw (gebouw 102)), Droevendaalsesteeg 2, 6708 PB Wageningen
Postadres: Postbus 9100, 6700 HA Wageningen
Telefoon: (0317) 484440
E-mail: hydrotheek.library@wur.nl

 

Klik hier om uit te schrijven


stowa@stowa.nl  www.stowa.nl
Tel 033 460 32 00
Stationsplein 89, vierde etage
Postbus 2180  3800 CD Amersfoort
##w3s_OptOut##