Na het inspirerende Nationaal evenement Innovatieprogramma Kaderrichtlijn Water "van kennis naar toepassing" is het tijd voor de Hydrotheek nieuwsbrief!

Hierbij ontvangt u Hydrotheek nieuwsbrief nummer 70. In dit nummer aandacht voor een aantal nieuwe dossiers. Ze gaan over: anammox, koude-warmteopslag, ondergrondse waterberging, samenwerking in de waterketen en verzilting en waterbeheer. In de rubriek Waterjuweeltjes hebben we enkele interessante publicaties voor u op een rij gezet. Dit keer over samenwerking in de wateketen, monitoring van dijken, ondergrondse waterberging, normering voor waterkeringen, vismigratie, besluitvorming in het rivierbeheer, RIONEDdag, meerlaagsveiligheid en overstromingsrisico's, behandeling van riooloverstort- en regenwater, documentaire The end of the River en handreiking vispassages. Ook treft u de andere vaste rubrieken aan: de top 3 en overzichten van recent toegevoegde publicaties.

Reacties en suggesties zijn welkom. Stuur deze nieuwsbrief door aan collega's die geïnteresseerd zijn in hydrologie, aquatische ecologie, waterhuishouding, waterkwaliteit, waterweren of afvalwaterzuivering in Nederland. Klik hier voor een gratis abonnement. De webversie van deze nieuwsbrief staat hier.
Wist u dat? De Hydrotheek is ook te volgen via Twitter!

De volgende thema's zijn nieuw toegevoegd aan de Dossiers pagina:

• Anammox
• Koude-warmteopslag
• Ondergrondse waterberging
• Samenwerking in de waterketen
• Verzilting en waterbeheer

Deze thema's zijn speciale zoekvragen in de Hydrotheek, waarmee -met één muisklik- een lijst met relevante publicaties rondom een bepaald thema gegeven wordt. Wilt u ze allemaal bekijken? Klik hier.

Heeft u belangstelling voor een ander dan deze genoemde thema's? Of wilt u op de website van uw organisatie een thema-link naar relevante publicaties in de Hydrotheek. Neem dan contact op.

Samenwerkingsambitie in de waterketen?
Eén van de doelen van het onderdeel waterketen van het Bestuursakkoord Water 2011 (BAW) is het vergroten van doelmatigheid door onder andere verdergaande samenwerking tussen gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven. In 2012 moesten de samenwerkingsverbanden vaste vorm krijgen, om vanaf 2013 de beoogde winst te realiseren. In het BAW wordt ruimte gegeven aan regionaal maatwerk en eigen ambities. In dit artikel delen de auteurs hun ervaringen aan de hand van een aantal dilemma's binnen samenwerkingsprocessen in de waterketen en mogelijke oplossingsrichtingen. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | Waterforum nieuwsbericht 2013.

Ruimtevaarttechnologie nu toepasbaar bij dijkbewaking
De techniek om met het opvangen van micro-radiogolven bodemvocht te registreren, werd in de jaren zestig al toegepast in de ruimtevaart. Diezelfde techniek kan nu ook op kleine schaal benut worden om de vochthuishouding in een dijklichaam te monitoren. Onderzoek van de Stichting IJkdijk op een kadedijk ten zuidwesten van Amsterdam wijst o.a. uit dat radiometrie van microgolven op een efficiënte manier bodemvocht kan in kaart kan brengen, met een resolutie van van 1 meter. Meer lezen? Klik op | details | uitgebreide versie van dit artikel.

Zoetwaterbellen in zout grondwater
KWR Watercycle Research Institute begint dit jaar in het Westland en op Zuid-Beveland twee proeven, waarbij zoet hemel- en oppervlaktewater wordt opgeslagen in de ondergrond in zoute watervoerende pakketten. Het doel is dat tuinders dit water grotendeels weer terugwinnen in tijden van zoetwatertekorten om het te gebruiken als gietwater of beregeningswater. Meer lezen? Klik op | nieuwsbericht | meer publicaties over ondergrondse waterberging.

Nederlandse dijken worden anders ingericht- Waterkeringenkaart 2.0 scherpt normen aan
De manier waarop de sterkte van Nederlandse dijken is ingericht, moet anders. Soms is versterken nodig –tegelijkertijd wordt het aantal primaire waterkeringen kleiner. Dit opzienbarende voorstel, dat de na de watersnood van 1953 wettelijk vastgelegde dijkenordening ter discussie stelt, is afkomstig van prof.dr.ir. Matthijs Kok van de TU Delft, tevens directeur van adviesbureau HKV Lijn in water. Langs de (duinen)kust wordt een scherpe norm gehanteerd van 1:100 000 (de overstromingskans, de kans dat eens in de honderdduizend jaar ergens in een dijkdeel één of meer bressen optreden). Meer lezen? Klik op volledige tekst | volledige tekst | artikel Waterforum met mathijs kok.

'Watertunnel' geen obstakel voor vissen
Een belangrijke vismigratieroute in het werkgebied van waterschap Brabantse Delta bestaat uit de Boven en Beneden Donge. Het is de bedoeling beide delen van deze beek te verbinden. In de Beneden Donge, ter hoogte van de plaats Dongen, ligt onder het Wilhelminakanaal een soort 'watertunnel' (sifon). Gezien het belang van deze migratieroute en de maatregelen die het waterschap stroomopwaarts en stroomafwaarts wil nemen om de vismigratie te bevorderen, wilde het waterschap onderzoeken of deze tunnel mogelijk een belemmering vormt voor de vismigratie. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | nieuwsbericht.

De systeembenadering van professionals als drager van de besluitvorming in het rivierbeheer
Besluitvorming in het rivierbeheer gaat snel en met draagvlak. Terwijl de onderliggende systeembenadering in een kleine kring van professionals wordt opgesteld. Dit proefschrift onderzoekt de werking van de systeembenadering in de besluitvorming over projecten in het rivierbeheer. Het kijkt naar de dijkteruglegging Lent, de hoogwatergeul Veessen-Wapenveld en de ontpoldering van de Hedwigepolder. Het proefschrift analyseert waarom deze besluitvorming snel gaat en draagvlak oplevert, maar ook welke kanttekeningen daarbij te plaatsen zijn. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Presentaties RIONEDdag 2013
"Hoe kunnen wij met 9 miljard mensen leven op deze aarde? Dat kan alleen als we afval als voedsel gaan beschouwen" betoogde Louise Vet, directeur van het Nederlands Instituut voor Ecologie op de RIONEDdag 2013. Dit verhaal maakte indruk en leidde tot veel reacties op twitter. Bekijk de presentaties | brochure van de RIONEDdag 2013.

Meerlaagsveiligheid nuchter bekeken
De meerlaagsveiligheidsbenadering kent in Nederland drie lagen: preventieve maatregelen zoals dijkversterking en rivierverruiming (laag 1), gevolgbeperkende maatregelen door ruimtelijke ordening of waterrobuust bouwen (laag 2) of rampenbeheersing en evacuatie (laag 3). Het denken over meerlaagsveiligheid heeft een plek in een historische ontwikkeling in het omgaan met overstromingsrisico's. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

Proefonderzoek naar behandeling van riooloverstort- en regenwater op de RWZI Eindhoven
Om de waterkwaliteit van de Dommel verder te verbeteren is binnen het innovatieproject KALLISTO proefonderzoek gedaan naar de behandeling van riooloverstort- en regenwater op de RWZI Eindhoven. Met verschillende zuiveringstechnieken is gewerkt aan verdere verwijdering van zwevende stof, CZV, stikstof en fosfaat uit zowel riooloverstortwater als regenwater. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | eerdere publicaties vanuit het Kallisto innovatieproject.

Documentaire The end of the river
The End of the River is een documentaire die begin dit jaar is uitgekomen. De film toont de desastreuze gevolgen van waterkrachtcentrales voor vissen bij het ontbreken van visgeleidingssystemen. Maar de film laat ook zien hoe in Duitsland diverse projecten worden uitgevoerd waarbij vooral de aal op grote schaal alternatief vervoer wordt geboden. Een kort artikel over deze documentaire in Visionair. Meer lezen? Klik op | details artikel | volledige tekst artikel | volledige tekst artikel (Sportvisserij) | de Engelstalige documentaire | meer achtergrond over de documentaire.

Handreiking vispassages in Noord-Brabant
De afgelopen jaren zijn in Brabant veel vispassages aangelegd en is door onderzoek inzicht verkregen in de werking van vispassages in relatie tot bijvoorbeeld het natuurlijk gedrag van vissen. Deze ervaring en kennis is door specialisten van de drie Brabantse waterschappen toegankelijk gemaakt.
De handreiking richt zich vooral op oplossingen voor Brabantse migratieproblemen, veroorzaakt door stuwen en bodemvallen. De auteurs hebben ervoor gekozen om zeven typen vispassages uit te werken, die het meeste in Noord-Brabant zijn toegepast. Desondanks geeft het document ook veel informatie die buiten Noord-Brabant van toepassing is. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst | nieuwsbericht.

In deze rubriek treft u alle nieuwe aanwinsten van de afgelopen maand aan, ingedeeld op STOWA-onderzoeksthema!

Voor de in FEBRUARI toegevoegde publicaties:

• Klik op 'Afvalwaterbehandeling';
• klik op 'Waterweren';
• klik op 'Watersysteem';
• klik op 'Waterketen';
• klik op 'Overige'. 

1. Landschappen van Nederland (boek)
Nederland kent een bijzondere variatie aan landschappen. Er bestaan vaak verrassende verbanden tussen geologie, klimaatsverandering, landschapsvormen, bodem en (historisch) landgebruik. Het nieuwe boek 'Landschappen van Nederland' geeft inzicht in deze verbanden. Er was tot nu toe geen actueel naslagwerk over het Nederlandse Landschap. Het omvat zes delen: Bodem en Landschap, Tektoniek en Klimaat, IJs en Wind, Rivieren, Veen, Kust en Zee. Per type landschap wordt beschreven welke klimatologische en tektonische aspecten hebben bijgedragen aan de totstandkoming. Daarnaast wordt uitvoerig aandacht besteed aan de rol van de mens in de vorming van de landschappen. De zes delen zijn samengebracht in twee boeken. Alleen op papier. Meer lezen? Klik op | details | inhoudsopgave op uitgeversite.

2. Vissen zwemmen weer heen en weer: eindrapport van de praktijktoetsing van innovatieve voorzieningen op gemalen (rapport)
Het project Vissen Zwemmen Weer Heen en Weer is een praktijktoets van vismigratievoorzieningen. Een uitgebreide monitoring in voor- en najaar wijst uit dat visvriendelijke aanpassingen van opvoerwerken leiden tot een significant hogere veiligheid voor passerende vis. De visvriendelijke aanpassingen leiden niet tot een vermindering van het pomprendement. Omtrent het effect van geluid op de barrièrewerking van gemalen kunnen uit het onderzoek geen conclusies getrokken worden. Meer lezen? Klik op | details | volledige tekst.

3. Meer dan 250 soorten watermijten in Nederland (Acari: Hydrachnidia, Halacaridae)! (artikel)
De Nederlandse lijst van water- en zeemijten groeit gestaag. Dit is vooral te danken aan de toegenomen aandacht voor deze dieren bij waterschappen, adviesbureaus en drinkwaterbedrijven. In deze publicatie worden zeven soorten watermijten en twee soorten zeemijten nieuw voor de fauna gemeld. Hiermee komt het totaal aantal op respectievelijk 259 en 27. Daarnaast worden diverse andere bijzondere vondsten besproken. Zo zijn enkele beeksoorten teruggevonden, die als verdwenen werden beschouwd. Deze hebben waarschijnlijk geprofiteerd van de verbeterde waterkwaliteit van stromende wateren. Meer lezen? Klik op | details.

Deze digitale nieuwsbrief verschijnt circa 10 keer per jaar. Reacties op de nieuwsbrief en Hydrotheek zijn van harte welkom! U kunt e-mailen naar: hydrotheek.library@wur.nl. Klik voor een webversie van deze en eerdere nieuwsbrieven hier.
De Hydrotheek is te volgen via Twitter en geeft een wekelijkse attendering uit.