Bijen houden in de stad.
(Slot).
Het was een waar prachtbeest. Na een paar dagen was ze uit haar gevangenis verlost. Een week later vonden we geen eitjes, doch wel de jonge onbevruchte moer. Wij waren, of liever de ingezette koningin was de dupe geworden van onze nog weinige ervaring. Het duurde 4 weken na het zwermen voor dat in die kast weder jonge bijen geboren werden, hetgeen weinig bevorderlijk is geweest voor de instandhouding van een krachtig volk.
Op een nieuwe kast hadden we een kleinen veger en twee nazwermen gezet. We voegden die niet direct samen om eerst de jonge moeren te doen bevruchten. We konden dan de beste uitzoeken en hadden er bovendien een paar in reserve. Evenals onze reserve Koninginnen van het bevruchtingskastje werden de drie moeren van die volkjes in zeer korten tijd bevrucht in tegenstelling van de jonge moer die bij bovenaangehaald groot volk zat. Bij de samenvoeging van de drie volkjes was alweer onze weinige ervaring de oorzaak, dat de mooiste van de 3 bijbehoorende Koninginnen werd afgemaakt. We vonden nl. de 4 raten, waarop het volkje zat, dicht bezet met in enkele cellen twee eitjes. De Koningin moest alzoo een gebrek hebben en was dus ondeugdelijk. Kort daarna lazen we, dat zulks voorkomt bij een jonge moer die bij zware voedering onvoldoende celruimte heeft voor het afzetten van haar eitjes.
Voor het plaatsen van de 3 volkjes in één kast hadden we de broedkamer in 2 deelen van 4 en 5 raten gesplitst. De scheiding was gemaakt door een staanden separator, welke vervaardigd was van een broedkamerraampje, waarin een schuif met gaas en een van carton. De cartonnen schuif behoefde slechts naar boven uitgetrokken te worden om het gaas vrij te maken en de beide volkjes dezelfde lucht te doen krijgen. Daar beide volkjes vanaf dezelfde vliegplaats moesten vliegen, hadden we om het vechten te voorkomen op de vliegplank een schotje geplaatst, dat met een pen in het vlieggat was vastgezet. Het derde volkje werd in een broedkamer op een separator boven de twee andere gezet. Op 11 Juli werden de 3 volkjes saamgevoegd, waardoor een prachtig volk werd verkregen met een overvloed van broed. Gedurende het slechte weer in Juli en Aug. kwam het volk niet in de honingkamer, doch toen einde Aug. een paar mooie dagen kwamen, wist dit volk tot 15 Sept. nog 10 pond honing in de honingkamer te brengen.
Voor het inwinteren werden Thüringer ballons gebruikt alsmede een zelfgemaakt voedertoestel dat uitstekend voldeed en daarom hier nog beschreven zal worden. Ik zag het toestel bij een van onze bekende bijenvrienden en maakte het na. Het is gemakkelijk met eigen middelen te vervaardigen. Men neme een broedkamerraam, waartegen aan beide zijden tot even onder de toplat een bekleeding wordt aangebracht van dun hout, linoleum of geparafineerd dik carton. Zoodoende wordt een smalle diepe bak verkregen voor ongeer 4 pond voederstroop welke men instede van een der buitenste broedramen in de broedkamer kan hangen. De bak wordt voorzien van een drijver, waarin een paar spijkertjes zijn geslagen die wat uitsteken om het kleven op den bodem te voorkomen. Om de bak te kunnen vullen zonder dat het toestel behoeft te worden uitgenomen en de bijen eruit verwijderd behoeven te worden, wordt pl.m. 2 c.M. binnen en evenwijdig aan een van de zijlatten tusschen de zijwanden één latje geplaatst, dat boven tegen de toplat aansluit doch even vrij van den bodem van den bak blijft. Met een centerboor wordt in de toplat een gat geboord dat tusschen dat latje en de zijlat uitkomt. Door een in dat gat geplaatsten trechter kan men de voederstroop door den aldus gevormden vulkoker onder den drijver in de bak doen loopen. Om te voorkomen dat de bijen in den vulkoker komen moet de zijwand aan beide zijden van den vulkoker tot tegen de toplat worden opgetrokken.
Het vullen kan geschieden door een punt van het dekkleedje om te leggen of daar ter plaatse een klein gat in het kleedje te maken waardoor de trechter kan worden ingezet. Door de groote oppervlakte, welke de bijen hebben om de stroop tot zich te nemen kan de voedering zeer snel verloopen. Met een peilstokje zal men kunnen nagaan hoeveel stroop of er verbruikt is. Voedertoestellen om in de broedkamer te hangen zijn in den handel, doch naar ik meen niet van de inrichting als boven omschreven. Het toestel kan ook groot gemak opleveren bij het separeeren voor de voedering van de onderste broedkamer.
Een voortdurende hinder was het kleven van de raampjes, dekkleedjes en den Koninginnerooster door de propolis. We zullen dan ook niet nalaten het eenvoudige middel tegen het kleven van de raampjes en afstandblikjes, aangegeven in het Novembernummer van dit maandschrift, door ze met vaseline in te smeren, te beproeven. Zoo spoedig als we dachten buiten de Koninginneroosters te kunnen, werden die weggenomen. Dit geschiedde in de 2e helft van Juli toen het broednest wat kleiner was geworden en een flinke band honing boven het broed was aangezet. Onze idee was, dat de Koningin die niet kon overschrijden. Deze veronderstelling bleek niet geheel op te gaan. Nog in de maand Augustus werden de middelste 5 honingraten van een der kasten geheel met broed bezet De roosters zal men dus ook in den nazomer niet kunnen missen.
Over de honingopbrengst konden wij als beginnelingen tevreden zijn, in aanmerking nemende het buitengewoon slechte weer, dat we dezen zomer hadden. Van de 2 volken hadden we 50 pond, waarvan 22 pond lindehoning. Van de 3 saamgevoegde nazwermen, die eerst 24 Aug. in de honingkamer kwamen, kregen we nog 10 pond en van den opgezetten voor-zwerm, die zich met het ongunstige weer zeer slecht ontwikkelde 6 pond honing.
De opstelling van de kasten op zolder is ons best bevallen. Ze staan er volkomen beschut voor alle weer en wind, hetgeen bovenal voor de bijen als voor de kasten voordeelig is. Men kan er rustig werken en observeeren, terwijl, wanneer wen uitstedig is, het bedrijf niet moedwillig kan worden verstoord. In den zwermtijd kan men in de stad echter wel in moeilijke omstandigheden komen. Over het algemeen weten de stadsmenschen zoo weinig van de bijen af. Ze zien er gevaarlijk of schadelijk gedierte in, dat vernietigt dient te worden. Zulks kan blijken uit de wijze waarop hier ter plaatse een zwerm omkwam, die door een welwillend of angstig buurman met petroleum overgoten en verbrand werd.
T.