Praatje over Pershoninghandel
en Koekbakken.
Voor eenige jaren terug werd in Leeuwarden een Tuinbouwtentoonstelling gehouden, waarbij natuurlijk ook de bijenteelt behoorde. De Weled. zeergel. heer Minderhoud diende gaarne van advies en naast al onze producten zond Mevr. Minderhoud een eigen gebakken koek. De heer Minderhoud verstrekte het recept en eenige duizenden circulaires over honing en koekrecept belandden bij de bezoekers. Na de tentoonstelling werd de koek gekeurd en of ie fijn was? Nou!
Daar had ik dus koekrecept en in den herfst pershoning, maar ..... geen gelegenheid tot bakken, want mijn vrouw kookt — als zoovele in de stad — op een doodgewoon gascomvoor.
Gasoventjes waren wel in den handel, doch de goedkoopste kosten ƒ14.— en, "als het dan niet wil met het bakken" zegt moeder, "heb ik er weinig aan".
Eindelijk tik ik vorig jaar voor ƒ 4.— zoo'n goed tweedehandsch oventje op de kop, en de vrouw aan 't bakken.
Wat zou 't worden? Nou reuze. (Onder ons gezegd en gezwegen was het voor mij een experiment, want ik lust geen koek.)
Eerst deeg maken en Jan Hen toekijken dat het vooral precies volgens recept ging. Dat was spoedig klaar — een kind van tien jaar kan het doen. Toen bakken, nou, en lekker dat dat ruikt! De heele buurt smult van de lucht al.
Met een goed uur was de breipen, die er even bovenin gestoken werd, schoon en de koek was klaar. Er was geen koekvorm bij 't oventje, en daarom was het in een ronde taartvorm gebakken. Vlug uit vorm gewipt en gewogen. Een reuze koek van ± 2½ pond à 70 cent.
Sindsdien wordt in een koekvorm wekelijks nu koek gebakken en lust ik heel graag koek. Ongevraagd kwamen de klanten opzetten uit familie en kennissen, zoo druk zelfs, dat wij er voor moesten "passen" behoudens een uitzondering, om voor anderen een koek te bakken. U moet die koek geroken en geproefd hebben om te weten hoe zulke koek smaakt.
Op een bestuursvergadering presenteerde moeder de vrouw natuurlijk honingkoek en allen waren enthousiast over smaak en prijs. Besluit: de leden moesten er kennis mee maken.
Op de e.v. ledenvergadering werd vanwege bestuur een kop thee met honingkoek geserveerd. Geproefd en gesmaakt, conclusie: fijn!
Het bestuur stelde voor dat een oventje gemaakt zou worden door een lid van ons, die smid van beroep is, en dan de prijs te vernemen, welke volgens ondergeteekende beslist lager dan ƒ 14.— zou zijn. Dit monster of proefoventje zou dan op een ledenvergadering verloot worden. Natuurlijk niemand tegen, want als je 't won kon men ook zulke fijne koeken bakken.
Dat ons geacht lid goed imker is, wisten we, maar met zijn vak blijkt het ook dik in orde.
Eenige weken voor de ledenvergadering leverde hij aan de penningmeester een
oventje, gelijk aan mijn winkelproduct wat principe betreft doch veel solider, zoodat het een menschenleven mee kan tegen de prijs van ƒ 7.85, met 2 vormen voor koek en een plaat voor koekjesbakken.
Nu proefbakken. Ook de penningmeester z'n dochter probeerde het en bakte er tevens een taart in, wat kan, omdat het voor dergelijke doeleinden geschikt is. Het resultaat was gelijk aan het origineele oventje met als voordeel onder ieders bereik wat prijs betreft en solieder gemaakt. De leverancier ervan bakt wekelijks op een petroleumstel met even gunstig resultaat als op gas. Reeds meerdere leden en niet-leden bestelden een na, en voor de vraag zijn eenige in aanmaak.
Hiermede is dus bereikt dat er zoo, zij het kleine, dan toch meerdere afnemers van pershoning zijn en ieder, die nog een bestellen wil, raad ik aan, reserveer per jaar minstens 25 p. pershoning er voor.
De koeketende ijmker behoeft nu niet meer tegen wil en dank koek met buitenlandsche honing van den bakker te eten, welke in 99 van de 100 gevallen een onsmakelijk product is, waarvan men gewoonlijk de helft achter de kiezen houdt. Ook dat is met het eigen gebakken product niet het geval, want het plakt niet in den mond.
In een volgend artikeltje hoop ik U te berichten hoe nuttig het kan zijn voor een ijmker als hij zoodoende komt te weten hoe men goede koek bakt die iedereen graag lust en wat die kost. Dat artikel is zeer interessant m. i. voor hen, die pershoning aan bakkers hebben te verkoopen. Toen wij nog als zoovele ijmkers niet wisten hoe men goede koek bakt en wat die kostte, maakten de bakkers ons wijs, dat onze honing te zwaar was en natuurlijk te duur, doch dat is nu uit. Nu hebben we een betere kijk op hun, en zoo ook dus onze zaak, en beveel U vooral aan mijn ervaring in het volgend maandschr. hierover te lezen.
Mede aanleiding tot dit schrijven is dat de Redacteur de Weled. Heer Joustra me verzocht hem het recept onzer "heerlijke koek" (omdat ik ze geproefd heb Red.) eens te zenden om vrouwlief zoo aan 't bakken te zetten tot grooter gebruik onzer honing, enz.
Het recept is:
500 gram bloem (1 pond), 250 gram honing, 8 eetlepels suiker (niet afgestreken), een vierde liter melk, 3 theelepeltjes (niet afgestreken) vlugzoet (= zuiveringszout), 2 idem kruidnagelen gemalen of pement (koekkruiden), 4 idem kaneel. Verder sucade en (of) gember naar verkiezing b.v. van ieder 1 ons, of zonder.
De droge stoffen worden dooreen gemengd, daarna melk en honing toevoegen. Gedurende een uur in een matig verhitte oven in een brood- of koekblik bakken.
Opmerking: ten eerste iedereen slaagt absoluut. Verder dat de melk best door water vervangen kan worden en de dure sucade en gember best gemist kan worden, waarbij men evengoed een heerlijke koek behoudt.
Het adres voor oventje is: H. Westra, Smid te Hardegarijp.
Voor wie nog eenige moeilijkheid mocht ondervinden met bakken is ondergeteekende gaarne bereid nog nadere inlichtingen te verstrekken, niettemin verzeker ik absoluut voor iedereen succes.
Het recept is, voor wie het geheel te veel is, natuurlijk best te halveeren en reken U dan maar uit wat een 1/2 p. meel, 1/4 p. honing, 4 lepels suiker en de kruiden, plus 4 ct. gas of petroleum kosten. Dit is dan een eenvoudige doch niettemin zeer smakelijke koek en voor Zondag of gelegenheid wordt gember of (en) sucade toegevoegd. — Tot een volgende keer dus.
Met vriendelijke IJmkersgroet,
Tj. STIENSTRA, Pinkstraat 18, Leeuwarden, 14-5-'34.