Uit voorbije jaren (1914-1918).
Nu helaas in ons werelddeel de oorlog weer is ontbrand, achten wij het dienstig eens een blik te werpen op de jaren 1914-1918. We plaatsen verschillende bizonderheden en besluiten zonder commentaar. De geachte lezer kan uit de moeilijkheden gedurende die jaren wellicht zijn voordeel doen.
We kunnen vooral zien, dat de suiker toen ook al het zwakke punt was en de moeilijkheden voor onze imkers niet van de lucht waren.
Tevens blijkt uit deze gegevens waarvoor wij de Maandschriften 1914 t/m 1918 raadpleegden dat onze opwekking méér bijen te gaan houden, wel reden van bestaan had. Hoe langer de oorlog duurde, des te groter werden de moeilijkheden.
Hopen wij, dat de volkeren weer spoedig, zéér spoedig, in vrede met elkaar zullen leven. RED.
1914.
Suikerlevering.
Het Hoofdbestuur brengt hiermede ter kennis van de Afdelingen, dat het evenals vorige jaren maatregelen heeft genomen ter voorziening in de behoeften van gedenatureerde suiker voor de Nederlandse bijenhouders. De Regering heeft reeds op het door ons gedane verzoek vrijdom van accijns verleend.
De zeer ernstige omstandigheden van het ogenblik zijn echter oorzaak, dat het niet zeker is of dit jaar suikerlevering zal kunnen plaats hebben. De suikerhandelaars wensen in de huidige omstandigheden geen zaken te doen. Zodra echter de omstandigheden dit mochten veroorloven, zal tot aankoop worden overgegaan en zal daarvan tijdig aan de Afdelingen, hetzij door middel van het Maandschrift of per circulaire, worden kennis gegeven.
Aug
Accijnsvrije suiker.
Vanaf heden is suiker voor de leden verkrijgbaar. Prijs 22 cent per k.g., hoogstens 7½ k.g. per volk.
Aangezien het goederenvervoer nog niet zo is geregeld als in normale omstandigheden, kunnen wij onmogelijk instaan voor spoedige aankomst der suiker.
Na ingewonnen informatie blijkt, dat in Duitsland tot op heden geen nieuwe voorschriften op de invoer van honing zijn vastgesteld.
Sept.
Bij het H.B. kwamen verschillende klachten binnen over de ontvangen suiker. (Dit jaar werd ongeraffineerde suiker geleverd. Deze suiker was 3 cent per k.g. goedkoper. Red.)
Geraffineerde suiker was niet te krijgen, terwijl tot het leveren van ongeraffineerde suiker reeds vóór de mobilisatie was besloten.
In de Staatscourant werd vermeld, dat in voorraad waren: 3395 zakken geraffineerde en 184.143 zakken ongeraffineerde suiker. De makelaars weigerden zaken te doen. Eind Augustus berichtte een makelaar bereid te zijn ongeraffineerde suiker te leveren, doch alleen bij kleine partijen. Engeland kocht op tegen hoge prijzen, Duitse suiker was wel op de markt, doch deze was van veel slechter kwaliteit. Rietsuiker was onmogelijk te verkrijgen. De klachten bestonden uit het niet willen opnemen der suiker.
Wegens tijdsomstandigheden zal geen 2e Alg. Verg. worden gehouden.
Met het oog op de tijdsomstandigheden in verband met de financiële toestand der Vereniging heeft het H.B. besloten, dat het Maandschrift voorlopig zal worden uitgegeven ter grootte van 16 pagina's.
Nov.
Teruggezonden zijn 22 zakken suiker.
Het blijkt, dat, nadat een bereidingswijze voor suiker gegeven was, de bijen de ongeraffineerde suiker nu goed opnamen.
Dec.
1915.
In het voorjaar zal geen levering van accijnsvrije suiker plaats hebben.
Jan.
Besloten wordt het maandblad voorlopig weer uit te breiden met 4 pagina's.
De Vereniging belegde f 10.000 in de staatslening.
Opgewekt wordt de anti-oorlogsraad moreel en financieel te steunen.
Dhr. Jung uit Amersfoort zond een uitgebreid epistel om te komen tot een bijenpark in de omgeving van Amersfoort.
De Brielse Courant meldt, dat dhr. M. Vrij, landweerplichtige te Hellevoetsluis, met het onderwerp "Moderne Bijenteelt" meer dan 2 uur wist te boeien. De lezing werd gehouden in het Militaire tehuis aldaar. Ze werd opgeluisterd door lichtbeelden.
Febr.
Op de agenda voor de A.V. komt een punt voor: Voorstel tot toetreding als lid van de anti-suiker-accijnsbond.
In een ingezonden artikel wordt medegedeeld, dat dhr. J.A. Heuff Ezn., voorzitter van de afd. Tiel, in Oct. 1914 de te Tiel gedetacheerde soldaten een paar genoeglijke avonden heeft bezorgd. De eerste was een gezellige praatavond over het leven en werken der bijen, rassen en woningen, honing en was en de handel daarin, de tweede avond was een lichtbeeldenavond welke eveneens op de bijen betrekking had.
Maart.
Het jaarverslag over 1914 vermeldt een ledental van 6574; gehoopt wordt, dat spoedig de 7000 zullen worden bereikt. (Er was toen slechts 1 vereniging, thans 6. Het ledental van onze Vereniging bedraagt thans bijna 14.500. Red.)
Een verslag van een zemerij maakt melding, dat voor ruwe honing in 1914 19 cent per pond werd betaald.
April.
Het H.B. zal 2 soorten suiker in het najaar beschikbaar stellen, n.l. zgn. "afgedraaide" suiker en geraffineerde suiker. Prijsverschil ongeveer f 1.50 per 100 k.g.
Op de Alg. Verg. pleit dhr. Sprenger de noodzakelijkheid van het wetenschappelijk beoefenen der Bijenteelt, door het oprichten van een wetenschappelijk instituut voor bijenteelt.
Ten dienste van cursussen over bijenteelt in de interneringskampen te Zeist en Amersfoort wordt besloten enige boeken uit de bibliotheek af te staan.
Mei.
Aangezien afgedraaide suiker niet is te verkrijgen zal geraffineerde kristalsuiker worden geleverd. Door de tijdsomstandigheden en de zeer geringe voorraad is de prijs aanmerkelijk hoger dan anders.
De prijzen van bijenvolken op de voorjaarsbijenmarkt te Beilen bedroegen f 8.- tot f 10.50 per stuk.
De zemerij te Frederiksoord maakte in 1914 de volgende netto prijzen: Lekhoning 52 cent, koude pershoning 35½ cent, warme pershoning 18 cent, was 86 cent, raathoning 1e kw. 32 cent, alles per pond.
Juni.
Op de bijenmarkt te Veenendaal werden 2800 en op die te Klomp 530 bijenvolken aangevoerd.
Door de slechte stand van de boekweit waren de prijzen niet hoog, n.l. van f 1.50 tot f 3.- per stuk.
Juli.
Suikerlevering. Er is 150.000 k.g. beschikbaar waardoor het niet zeker is, dat aan alle aanvragen zal kunnen worden voldaan. De prijs bedraagt 33½ cent per k.g. Hoogstens 6 k.g. per opzetter zal worden verstrekt.
Aug.
Te Beilen werden 1775 korven met bijen verkocht voor 46 cent per k.g. levend gewicht. Er waren meer kooplieden dan imkers op de markt.
Dec.
1916.
De Secretaris heeft in opdracht van het H.B. met het oog op de steeds hoger wordende suikerprijzen te bevoegder plaatse naar een en ander geïnformeerd. Als geen consumptiesuiker kan worden verkregen, kan geen suiker onder de f 40.- worden aangeschaft. Er wordt een commissie gevormd om met Z.E. den Minister van Landbouw, Handel en Nijverheid te gaan spreken.
Op de honingmarkt te Apeldoorn in 1915 werd voor alle 1e kwaliteit honing f 0.90-ƒ 1.25 per pond besteed.
De vraag naar zuiver inlands bijenwas is buitengewoon groot ; er zijn gemakkelijk hoge prijzen te bedingen, n.l. van f 2.40-ƒ 2.50 per k.g. Raatwas geldt 85 cent per k.g.
Febr.
Naar aanleiding van het bezoek bij den Minister is van de Regering bericht binnen gekomen, dat de Ver. 2000 zak consumptiesuiker kan aankopen.
De inhoud van het Maandschrift zal zoveel mogelijk verbeterd worden.
Maart.
Naar aanleiding van enige ingekomen klachten betreffende het afmaaien der heide, welke naar Duitsland wordt uitgevoerd, wordt medegedeeld, dat d.d. 31 Maart 1916 een uitvoerverbod is uitgevaardigd. Dit door het snelle en krachtige optreden van het H.B.
De honingmarkt te Apeldoorn was uitstekend georganiseerd. Raathoning werd verkocht voor f 2.- per k.g.
In Beilen golden de korven f 0.46 per k.g. Er werd een som van f 10992.62 ontvangen.
In 1915 was de toename van leden 24 stuks.
Het tekort op de rekening 1915 bedraagt f 323.395.
Doorvoer van honing uit Nederland door Duitsland en bestemd voor Russisch Polen is verboden. Bij aankomst aan de grens kan de Centrale Einkaufstelle te Berlijn nog toestemming tot doorvoer geven.
April
Met het oog op de financiële toestand der Ver. wordt besloten voorlopig geen cliché's meer in het M.S. op te nemen en het orgaan terug te brengen op 16 pagina's. De gelden der suikerlevering zullen niet langer renteloos belegd blijven liggen.
In 1915 werd door afd. Beilen voor ruim f 10500 levende bijen naar Duitsland uitgevoerd.
Juni.
De prijs van de suiker bedraagt voor leden 27 cent per k.g. Men kan hoogstens 7½ k.g. per opzetter bekomen.
Juli.
Op de Veenendaalse bijenmarkt was de aanvoer niet groot, n.l. 1500 volken. De prijzen varieerden van f 3.50-ƒ 5.- per stuk.
Aug.
De prijs van was is steeds stijgende; per k.g. werd van f 5.- tot f 6.- besteed. Aan de zemerij te Groningen werd in Nov. 91 cent per k.g. pershoning en f 5.- per k.g. was ontvangen.
Dec.
1917.
Al naar gelang van gehalte werd voor ruwe honing uitgebroken in 't vat van f 0.95 tot f 1.42 per k.g. betaald door de zemerij te Groningen.
Jan.
De regering legt beslag op honingvoorraden; die door een combinatie van handelaren is opgekocht en te Emmen wordt verwerkt in totaal 200.000 k.g., waarvan nog slechts een klein gedeelte is afgeleverd. Zelfs is nog 75.000 k.g. ruwe honing aanwezig, welke wegens hoge kosten der perszakken niet is verwerkt.
De combinatie bood 60% van haar voorraad tegen 70 cent de k.g. aan, met het recht de rest te mogen uitvoeren. De Minister ging daar niet op in. Dhr. v. Giersbergen en Van de Ven Hendricks zijn door de Regering aangewezen om de benaderingsprijs vast te stellen. De eis beslagname zou voornamelijk geschieden om de koekfabrikanten van de nodige honing te voorzien, daar van honinginvoer weinig komt. Havannahoning, die andere jaren f 16.- kost, kost thans f 46.- de 100 halve kilo's. De prijzen van was zijn dalende.
Febr.
Er is een inlichtingendienst voor de handel in het leven geroepen, waarvoor besloten wordt de A.V. voor te stellen 15 cent per lid te heffen. De Regering heeft het H.B. verzocht iemand aan te wijzen om de honing te schatten van handelaars voor de bakkers.
Om de begroting sluitend te maken zal aan de A.V. worden voorgesteld 1 cent per k.g. suiker te heffen.
Aangeraden wordt aan de afgevaardigden ter A.V. hun broodkaarten mede te nemen.
Afd. Arnhem ziet zich wegens gebrek aan licht en warmte genoodzaakt de Februari-vergadering niet te doen plaats hebben.
Maart.
Wegens bijzondere werkzaamheden van den leraar in verband met honingdistributie 1917 kan deze slechts bij hoge uitzondering een lezing houden.
Uit de Staatscourant.
Honing. De Minister van L., N. en H. brengt ter kennis van belanghebbenden, dat het in verband met de voorziening in de behoefte aan honing hier te lande en het uitblijven van de aanvoer van dit artikel uit het buitenland, nodig zal zijn maatregelen te treffen teneinde een zo nuttig mogelijk gebruik van de in het a.s. seizoen gewonnen inlandse honing te verzekeren.
Te dezer zake is reeds een vergadering met vertegenwoordigers van belanghebbenden gehouden. Als resultaat hiervan zijn eerlang nadere bepalingen te verwachten omtrent de verkoop en de distributie van inlandse honing enz., en dan volgt:
In het bijzonder wordt de aandacht van belanghebbenden er op gevestigd, dat bij de uitvoering dezer maatregelen, welke eventueel nodig zullen blijken, geen rekening zal kunnen worden gehouden met reeds gesloten contracten inzake verkoop of levering van inlandse honing.
De prijs van zuiver geel was bedraagt f 4.- per k.g. Voor ruwe was wordt f 0.85 - f 1.35 per k.g. besteed. Er is veel vraag en vermoedelijk zal de prijs oplopen.
De door het rijk voor de koekfabrikanten opgevorderde honing is de waarde van het nog niet geperste deel op 42 cent per pond en het geperste deel op 44 cent per pond gesteld.
Juni.
Aangezien geen paprica is te krijgen, worden pogingen in 't werk gesteld ter verkrijging van zwarte Lampongpeper.
Er is 225.000 k.g. suiker tegen maximumprijs aangekocht. De prijs is voor leden 28 cent per k.g. De suiker mag niet eerder worden geleverd, dan nadat zij hun honing hebben afgeleverd, op straffe van uitsluiting.
Niet-leden betalen 32 cent per k.g. + 80 cent voor elke zak en geen franco levering.
Juli.
Een distributieregeling is vastgesteld voor bijenhoning en in water opgeloste honing, zgn. zoetwater.
Alle honing valt onder de distributie, maar op aanvrage kan ontheffing worden verkregen voor de verkoop en het verbruik van honing verkregen of nog te verkrijgen van losse bouw 1917.
Per pond zal aan de imkers 42½ cent worden betaald, contant zonder korting en netto. De zemerijen worden belast met het opkopen en verwerken van de honing. De aflevering moet geschieden van 15 Sept. tot 1 Oct, Verboden is verkoop en aflevering van bijenhoning en van zoetwater. Eveneens de verkoop en aflevering en het vervoer van ongezuiverde bijenwas. Echter kan ontheffing verleend worden.
Maximumprijs voor ongeperste inlandse bijenhoning is vastgesteld op f 0.425 per ½ k.g.
Voor contrôle wordt hoogstens ½ cent per k.g. uitgekeerd. Voerhoning tot ten hoogste 2½ k.g. per opzetter mag worden aangehouden. Vellen mogen een raatlengte hebben van ten hoogste 20 c.m.
Gereinigde pershoning vastgestelde prijs tussenhandel f 0.50 per
k.g. Id. zoetwater 30 % f 0.25 per k.g. + distributiekosten. Zuivere bijenwas in de groothandel f 5.- per k.g.
Op de bijenmarkt te Veenendaal werden bij vlugge handel prijzen van f 5.- tot f 8.- per volk besteed. Totale aanvoer 1563 volken, welke zelfs soms ongezien werden verhandeld.
Sept.
Op een verzoek van het H.B. tijdens de bloei der heide het afmaaien daarvan niet toe te staan, heeft de Minister afwijzend beschikt.
In 1918 zal het M.S. om de 2 maanden en met 24 pagina's verschijnen.
Op de bijenmarkt te Eerbeek werd voor vrijgegeven raathoning f 1.25-ƒ 1.50 per pond betaald.
De Minister van Landbouw heeft een maximum kleinhandelsprijs (toonbankverkoop) voor zuivere gele bijenwas vastgesteld op f 6..per k.g. Maximum afgave 4 k.g.
Nov.
1918.
Het H.B. stelt voor een verenigingsgebouw aan te kopen voor f 18500.-.
Het H.B. stelt voor een afd. Handel op te richten.
Jan.
Op de A.V. wordt het voorstel aankoop Verenigingsgebouw aangenomen met 168 tegen 39 stemmen.
Met nagenoeg algemene stemmen oprichten van een afd. Handel eveneens.
April.
Op de 15 April gehouden bijenmarkt te Beilen waren 128 volken aangevoerd. Veel kooplust. Goede volken deden f 12.- f 15.50 ; minder goede f 7.-- tot f 12.- per stuk.
Mei.
Afd. Handel betaalt voor slingerhoning f 2.50 tot f 2.60 per k.g. in het vat. Hogere prijzen worden verwacht.
Juli.
De prijs van accijnsvrije suiker bedraagt 28 cent per k.g. Ledige zakken worden à f 1.- per stuk teruggenomen.
Om het M.S. weer geregeld om de maand te laten verschijnen, stelt het H.B. per referendum voor het quotum tot f 1.- te verhogen.
De distributie van honing is ingetrokken. Door de Regering zijn
echter maximum-prijzen gesteld, n.l.:
Voor lek- en slingerhoning in groot- en tussenhandel f 1.40 p.p Idem in kleinhandel f 1.55 p.p.
Voor raathoning in groot- en tussenhandel f 1.25 p.p.
Idem in kleinhandel f 2.15 p. p. Alles exclusief emballage en bij franco levering.
Op de bijenmarkt te Veenendaal werden 1626 en aan de Klomp 150 bijenvolken aangevoerd. Handel vlug. Prijs per volk van f 7.tot f 12.-.
Aug.
Afd. Handel betaalt voor zoetwater à 30% 45 cent per k.g. Zij verhoogt de prijs van kunstraat van f 6.25 tot f 6.75 per k.g.
Voor honing, uitgebroken in 't vat (ruwe honing) werd te Hoogeveen ingeschreven voor f 1.58 per k.g., te Beilen voor f 1.43¼.
De volgende maximum-prijzen zijn vastgesteld door den Min. v. Landb.
Pers- of zeemhoning in groot- en tussenhandel f 0.57½ per pond. Idem in kleinhandel f 0.67½ per pond, alles exclusief emballage.
Tevens deelt ZE. mede, dat voor de honingoogst 1919 zeer lonende maximumprijzen zullen worden vastgesteld, zulks in verband met de verwachting, dat door den imker zal worden zorggedragen voor een voldoend aantal bijenvolken om de bestuiving van het uit te zaaien koolzaad te bewerkstelligen. In verband met de vetvoorziening is het noodzakelijk, dat een zo groot mogelijke hoeveelheid koolzaad wordt verbouwd.
Sept.
Medegedeeld wordt, dat geen ged. suiker meer verkrijgbaar is en getracht zal worden, zij, die nog niets ontvingen, nog met een kleine hoeveelheid te helpen.
De Minister waarschuwt de imkers geen prijs te bedingen voor ruwe honing, welke in geen verhouding staat tot de gestelde maximumprijzen van gezeemde honing. In geval van prijsopdrijving, zal de honing in beslag worden genomen.
In een onderschrift deelt de redacteur mede, dat van prijsopdrijving niets waar is.
Oct.
Zonder opgaaf van redenen is de honing van enkele coöp. zemerijen wegens beweerde vasthouding en prijsopdrijving ten behoeve van de koekbakkers in beslag genomen.
Later enkele partijen teruggegeven, daar de inbeslagneming op een vergissing berustte.
Nov.