UIT DE JAAGKIEPS.
De redactie van het Amerikaansche tijdschrift Gleanings in Bee Culture 1939/1 zegt dat het nut van de bijenteelt nog lang niet geheel bekend is en dat er nog wel meer mogelijkheden zullen zijn, Het gebruik van honing en was is voldoende bekend; het propolis wordt ook voor verschillende doeleinden gebruikt; de onmisbaarheid der bijen bij de bestuiving staat ook vast en den laatsten tijd wordt het bijengift in de geneeskunde voor het bestrijden van verschillende kwalen gebruikt. Thans worden er naspeuringen gedaan met het voedsel der koninklijke larven als één der grondstoffen van een tonische stof voor ondervoede kinderen. De werking is uitstekend en het houdt een belofte in voor de toekomst.
Dit bericht deed me een oude notitie opzoeken, die ik uit de Kärtner Biene 1937/1 gemaakt had, Het is een door den Rundschauer uit de Posener Imker overgenomen artikel, dat handelt over het Wonder van de Bijenmelk en zeker niet als ernstig moet worden opgenomen.
"Bekend is, dat de bijenmelk 5 maal de voedingswaarde van koemelk heeft. Nadat een larve vijf dagen gevoed is weegt ze 150 maal zooveel als toen ze uit het ei kwam. Vergeleken bij de ontwikkeling van den mensch zou een kind van 5 jaar, dat bij de geboorte 3 kg. woog, 450 kg. moeten wegen. Dit overwegende heeft een Amerikaan José Rodriguez groote proefnemingen gedaan. Hij beweert dat de bijenmelk vitamine E bevat. Voor proefnemingen op andere dieren won hij op zijn reuzen-bijenstand dagelijksch 1 kg. melk, door open broed te slingeren. Met zoogdieren had hij geen succes, daar deze de melk niet wilden aannemen, maar met vogels wel. Hij gaf kuikens vanaf den eersten dag bijenmelk op droog brood of in water, Deze kuikens werden een-derde grooter dan normaal. Deze kuikens begonnen eieren te leggen toen zij de helft van den leeftijd van normale kippen hadden en zeker tweemaal zooveel eieren, ook werd de productiefheid van den haan verdubbeld. Deze zakelijke Amerikaan zal binnenkort dit krachtvoedsel ook voor de menschen in den handel brengen. Het artikel eindigt met: "Achtung, Achtung, Lebemänner".
-0-
Als we over de Amerikaansche bijenteelt lezen stellen we ons deze altijd hoogst modern voor, maar dit is toch niet het geval. Volgens het boven aangehaalde vakblad hebben verschillende staten der V.S. wetten aangenomen, waarbij het houden van bijen in vasten bouw verboden wordt. Dit met het oog op de bestrijding der bijenziekten, zoodat de vaste-bouwimkers op de moderne bijenteelt moeten overgaan. Hun bijenwoningen zijn geen korven maar kisten en boomstammen (box hives), De boomstammen worden "Bee gum" genoemd, vermoedelijk omdat de gomboom van nature zeer mooi uitholt en derhalve veel voor dit doel gebruikt wordt. Velen der oude imkers zullen liever hun volken verkoopen, dan zich op het voor hen lastige moderne bedrijf toe te leggen, dat bovendien veel kosten medebrengt. Hier is dus kans voor een handigen imker om zaken te doen. De boxes worden gemiddeld voor een dollar verhandeld en er zijn volken, die meer aan was opleveren, maar er zijn er ook, die dik onder de wasmot zitten, Het overbrengen der volken geschiedt als bij ons bij het overgaan van korven op kasten, n.l. door het uitsnijden der raten of door het volk in de nieuwe kasten te laten uitgroeien.
In het Januari-nummer van dit jaar van het genoemde blad komt een verhaal voor van een Bee gum, waaruit het volgende: "Een bank zal dikwijls een bijenkorf gebruiken om de nijvere bij tot voorbeeld te stellen, maar het zal niet vaak voorkomen, dat een bijenvolk de kas van een groote instelling moet beschermen.
Het was in de verloren stad Hopkins Georgia, gelegen bij een groot moeras, deze stad telde ongeveer 1600-2000 inwoners en had verschillende groote industrieën, zoodat er elke maand flinke bedragen moesten worden uitbetaald. Hopkins ligt 35 mijl van de naaste stad en het was in den tijd van talrijke overvallen, zoodat een veilige bergplaats voor het geld dringend noodig was. Mr. Mizell, die een flinke bijenstand had, allemaal gums, kwam op het idee een ervan tot brandkast te maken. Een groote holle stam van een cypres, die al voor bijenwoning gediend had, werd er voor klaar gemaakt. In dezen grooten stam werd een kleinere geplaatst, die het bijenvolk bevatte, hierboven kwam de safe, terwijl de stam met een stevig deksel afgesloten werd. Door dezen "gum" werd het publiek lang op een dwaalspoor gehouden. De boom werd als de andere met zwarte bijen bevolkt en midden hier tusschen geplaatst. De bijen waren zeer fel, hetgeen spoedig in de stad bekend was, zoodat men wegens het gevaar den bijenstand niet durfde betreden. Men zag alleen den eigenaar des morgens om negen uur, als de andere menschen aan de lunch zaten, zijn bijen behandelen en den honing in een pan afnemen.
Elken Zaterdag zorgde de imker dat er vele woedende bijen in de lucht vlogen, want het was nu niet om honing te doen maar om het geld uit de safe, bestemd om de talrijke employé's uit te betalen, Het geld werd in den honingpan naar huis gebracht. Deze gang van zaken heeft jarenlang stand gehouden. De "gum" wordt thans door den eigenaar als een relikwie bewaard.
-0-
In de British Beejournal 1938/2 komt het volgende voor over Bijenkoorts, een ziekte, waaraan zeker ook veel Nederlandsche imkers zullen lijden. "Bijenkoorts"? Sommige menschen vragen verwonderd wat of dit voor een kwaal is. Is het een besmettelijke ziekte? Ja zeker, want men is er gauw verslaafd aan; alleen maar meer en nog meer bijen. Maar de besmetting is in geen geval gevaarlijk. Niettegenstaande wordt elke natuurliefhebber, die geen bijenkoorts wil krijgen, aangeraden, zich verre van bijen te houden. Eens er mede begonnen, dan is er geen beterschap meer, het duurt je geheele leven, want zij oefenen een aantrekkingskracht op den sterksten wil uit.
De bijen verkoopen is geen geneesmiddel, want dan gaat het als den onverbeterlijken dronkaard, die besloten had nooit meer te drinken en tot zich zelf zeide: "Goed gedaan, 'n goed besluit, daarop moet gedronken worden".
-0-
We hebben allen wel eens lang moeten wachten eer een jonge moer aan de leg ging, een raampje open broed uit een ander volk doet dan vaak wonderen. In de Schweizerische Bienenzeitung 1941/1 komt de volgende uitlegging voor:
Ervaringen met jonge koninginnen van A. Lehman, Bern.
Het gebeurt dikwijls dat het lang duurt voordat een jonge koningin aan de leg gaat. Vooral in afgezwermde volken schijnt door het uittrekken der zwermbijen en het tijdperk zonder open broed de samenhang tusschen bijen en koningin verloren te zijn gegaan. Het juiste centrum, de moer met haar gevolg, verzorgsters en minnen is niet aanwezig. Eerst het inhangen van een raampje met open broed brengt deze voorname groep weer bij elkander en zet ze aan het werk. Dan worden de broedcellen voor de jonge moer gepoetst en meteen belegd, hetgeen bewijst dat de koningin wel bevrucht was, maar dat ze door de bijen niet aangenomen was, In ongepoetste cellen wil de koningin geen eieren leggen.
-0-
In 1801, in de dagen der Fransche overheersching, werd er te Amsterdam een boekje uitgegeven bestemd voor Neerlands Jufferschap, getiteld: "Wonderbare ontdekking der Natuur of Beschrijving van de Honingbijen, Zijwurmen enz." Het is een samenspraak tusschen een bijenhouder, zijn nichtje en een geleerden Natuuronderzoeker, deze zegt op bladzijde 111: "Ik bid U Mejuffer, sla Uwe oogen met aandagt op die zwerm Byen, die in deze glaze Byen-korf is en onderzoek door wat geest en neiging ieder Byetje gedreven word. Zy allen werken voor het gemeene welzyn; alle zyn ze aan de wetten en reglementen van het Gemeene-best onderwurpen; geen eigenzinnigheid geene byzondere bedoelingen, geen eigen belang, geen onderscheid dan de Natuur tot behoud en ondersteuning van haar klein Gemeene-best heeft ingevoerd, steld verschil onder de Byen. Men ziet niet, dat een van allen den staat waar in zy moeten leeven, moede word, dat een eenige de korf verlaat, omdat zy afkeer krygt van de slaverny of armoede. Ieder verbeeld zig, integendeel volmaakt vry en ryk te wezen, en zy zyn het ook. Zy zyn volmaakt vry, om dat zy alleen van de wet afhangen: Zy zyn gelukkig, om dat de zamenvloed der diensten, die zy onderling elkander toebrengen, vast een overvloed doet ontstaan, die de rykdom van alle in 't gemeen, en van ieder in 't byzonder uitmaakt".
Dit is een oordeel over onze bijen in de dagen van Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap.
Jékavé