
Tekeningen in Schijnvoets Konstboeck
Alida Withoos schilderde
zeven tekeningen in gouache of dekverf voor het Konst-boeck van Simon
Schijnvoet. Ze schilderde onder andere een Acanthus mollis, een Primula X pubescens, een Fritillaria meleagris of kievietsbloem en de Rosa gallica 'versicolor' of Franse Roos.
De planten zijn meer de gewone
tuinplanten die in Nederlandse tuinen in de zeventiende eeuw werden
aangeplant. Mogelijk hebben deze tekeningen deel uitgemaakt van de verzameling
tekeningen die Agnes Block liet maken op Vijverhof, haar buitenplaats
aan de Vecht. Tuinplanten zoals deze zijn ook gebruikt in de reconstructie
van de tuinen van Paleis Het Loo, Apeldoorn. Deze tuinen werden oorspronkelijk
aangelegd in 1685 voor stadhouder-koning Willem III. Tekeningen zoals
die van Alida Withoos dienden, naast allerlei ander zeventiende-eeuwse
bronnenmateriaal, als bronnen voor een historisch verantwoorde beplanting
bij de reconstructie. Daarnaast schilderde ze ook nog een tomatenplant
en een blad met zes vlinders.
De tomaat was een exotische plant afkomstig uit Zuid-Amerika. De vruchten
werden pas later als eetbaar beschouwd. Vlinders genoten vanwege hun
metamorfose van onooglijke rups tot prachtig schepsel grote belangstelling
in de zeventiende eeuw. Alida Withoos tekende waarschijnlijk naar dode
exemplaren uit een rariteitenkabinet zoals Agnes Block en Simon Schijnvoet
die hadden.
In het Konst-boeck
van Simon Schijnvoet liggen behalve de zeven tekeningen van Alida Withoos,
123 tekeningen van Catharina Lintheimer. Zij was een zeer vermogende
vrouw, de dochter van een Lutherse koopman. Zij trouwde in 1706, 21
jaar jong, met Pieter van Hunthem. Gedurende de zomer woonde de familie
op de buitenplaats Sluysna aan de Vecht, bij Nieuwersluis. Daar tekende
ze uit liefhebberij haar tekeningen. De tekeningen zijn gedateerd vanaf
1714 tot en met 1741. Waarschijnlijk had Catharina Lintheimer het Konstboek
van Schijnvoet gekocht en gevuld met haar eigen tekeningen. Zij was
van een latere generatie dan Alida Withoos. Alhoewel beiden een Franse
roos, de Rosa gallica 'Versicolor'
tekenden, hebben zij elkaar niet gekend. In het Konstboek liggen tevens twee tekeningen van
vlinders en een tekening van een Iris door Johannes Bronkhorst. Deze
tekenaar kende Alida uit Hoorn en tevens van de buitenplaats Vijverhof.
Daarnaast is er nog een tekening van een vlinder door Pieter Holsteijn.
Ook deze kunstenaar had voor Agnes Block gewerkt. Zo
bracht het netwerk van kunstenaars rond Agnes Block Alida Withoos in
contact met de 'hogere' regionen van de wereld van buitenplaatsen en
kunst- en rariteitenverzamelaars.