ORPHELINE D'ENGHIEN.

Afbeelding  29a,   29b,   29c.

Oorspronkelijke plaat.

Rassenlijst:    Peren    Kersen    Pruimen    Abrikozen    Perziken.

Terminologie.

 

 

oire Orpheline d'Enghien

(DECAISNE, Jardin Fruitier, livr. 59, tab. l).

Arenberg Parfait

(Ann. de Pom., 3, pag. 35; Journal de Lyon ; Catalogue of the Fruits, No. 53; HOGG, the Fruit Manual; Beschrijving der vruchtsoorten, eerste reeks, No. 19).

Beurré d'Arenberg

Beurré d' Hardenpont

Beurré des Orphelins

(L. de BAVAY , Traité etc., pag. 117).

Colmar Dechamps

Crassane Steven

Délices des Orphelins

Duc d' Arenberg

De Parmentier

Petit Beurré d'Hardenpont

Die Arenberg

(BALTET, Auswahl werthvoller Birnsorten, S. 42, No. 105).

 

Ten opzigte van deze variëteit heerscht bij verschillende pomologen groote verwarring. Het Handbuch II, S. 357) en L. MÜLLER (Obstk, S. 94, No. 3) beschrijven klaarblijkelijk eene andere vrucht, welke schijnt overeen te stemmen met DECAISNE's Poire d'Arenberg (livr. 27, tab. l). BALTET heeft ze goed, maar citeert ten onregte de soort van DECAISNE ; men schijnt diens werk wel bezichtigd maar niet gelezen te hebben; immers wordt daar (livr. 27, tab. l) bedoeld de Colmar d'Arenberg (zie het register van DECAISNE, Jardin Fruitier, T. III). Het Deutsches Obstcabinet (Lief. 4, tab. l) bedoelt waarschijnlijk de Beurré Hardenpont, hoewel de tijd van gebruik dan te vroeg is aangegeven; wij hebben het dus beter gevonden de meeste Duitsche namen en synoniemen achterwege te laten, te meer omdat de Arenberg, die wij van den heer OBERDIECK ontvingen, in de vegetatie aanzienlijk afwijkt van de Orpheline d'Enghien 1).

 

AFKOMST: de abbé DECHAMPS vond den moederboom in den tuin van het weeshuis te Enghien, en bracht deze vrucht onder den naam Beurré d'Arenberg (volgens het Journal de Lyon) in den handel; het congres te Namen besloot, ten einde verwarring te voorkomen, haar volgens haren oorsprong den naam Orpheline d'Enghien te geven. Wij ontvingen ze van verschillende bronnen in België en Frankrijk overeenstemmend.

VORM: zeer afwisselend, nu eens meer, dan weder minder fleschvormig, nooit rond of plat; de lengteafmeting bedraagt altijd meer dan de dwarsche.

GROOTTE: van de derde of vierde, dikwijls veel grooter dan de afgebeelde vrucht; van leiboomen, tegen muren geplant, zagen wij vruchten van 0.1 hoog en 0.08-0.09 breed.

KELK: zeer klein, meest gesloten, met onvolkomene, dikwijls ontbrekende kelkblaadjes, grauwzwart,in eene met dunnen roest bekleede holte, die nu eens regelmatig en ondiep, dan eens van kleine ribben en bulten omgeven is.

STEEL: 0.02-0.025 lang, houtachtig, grauwbruin, meestal scheef en als ingestoken, ook wel recht overeind en dan eenigzins vleezig.

KLEUR: de afgebeelde vrucht was bijzonder groen; aan leiboomen tegen eenen muur is zij witachtig groen, aan de zonzijde iets meer geelgroen, met lichten, dunnen, kaneelkleurigen roest en verspreide stippen, aan pyramiden veel grauwer en bijna geheel met roest bedekt.

VLEESCH: melkwit, zeer fijn, saprijk, smeltend, frisch, aangenaam, zoetachtig rinsch van smaak, ongeveer als dat van een goede perzik; de cellen zijn groot, bruin; goed ontwikkelde vruchten zijn vrij van steenkorrels.

TIJD VAN GEBRUIK: wanneer de vruchten, aan leiboomen gekweekt, in het laatst van October of het begin van November geplukt worden, dan duren ze tot het eind van December of het begin van Januarij; - van den eersten rang voor de tafel.

De BOOM groeit matig, wordt niet groot, doch is zeer vruchtbaar; de eenjarige takken zijn olijf kleurig, somtijds geelbruin, met dofgrijze stippen, de knoppen rondachtig, spits aan den top, van den tak afstaande, de dragers bijna vlak, de bladeren langwerpig, fijn en stomp gezaagd, meestal in eene lange, omgeslagene punt uitloopend.

Deze soort vormt eene fraaie pyramide, maar moet in ons klimaat alleen als leiboom op een zeer warmen stand geplant en niet op kwee veredeld worden; men moet de vruchten dunnen, anders wordt de boom overladen en spoedig uitgeput

 

1) Uit Frankrijk en België heeft men de Beurré d' Arenberg en de Beurré d' Hardenpont dikwijls verschillend ontvangen; het bleek ons dat men die op de volgende wijze kan gelijkstellen:

Beurré d' Arenberg (België) = Orpheline d'Enghien.

Beurré d'Arenberg (Frankrijk) = Beurré Hardenpont (België) of Goulu Morceau.

Beurré Hardenpont (Frankrijk) = Beurré d'Arenberg (België) = Orpheline d'Enghien.

Beurré Hardenpont (België) = Beurré d'Arenberg (Frankrijk) of Goulu Morceau.